(Αναδημοσίευση με μετάφραση από: Marijuana Doctors “Medical Marijuana For Colorectal Cancer” https://www.marijuanadoctors.com/conditions/colorectal-cancer/ Medical content reviewed by Dr. Joseph Rosado, MD, M.B.A, Chief Medical Officer, Updated on January 28, 2019)
Τα τελευταία χρόνια, υπήρξε μια αυξανόμενη συνειδητοποίηση των οφελών της ιατρικής χρήσης της κάνναβης για τον καρκίνο στο κόλον/ορθό. Και μια αυξανόμενη ποσότητα προκλινικών στοιχείων δείχνει ότι η ιατρική χρήση της κάνναβης έχει κερδίσει μια θέση στις καθημερινές ρουτίνες των ασθενών με καρκίνο στο κόλον/ορθό για έναν καλό λόγο.
Marijuana Doctors – Colon Cancer
(Γιατροί της Κάνναβης – Καρκίνος στο Κόλον)
Vimeo βίντεο διάρκειας 00:01:22
Κανάλι MarijuanaDoctors.com https://vimeo.com/marijuanadoctorsmd
“Η κάνναβη μπορεί να βοηθήσει στη θεραπεία των συμπτωμάτων του καρκίνου στο κόλον.
Μεταγραφή βίντεο:
Το κόλον είναι το τέλος της μακράς, περιτυλιγμένης σωληνοειδούς πεπτικής οδού που ονομάζεται παχύ έντερο που βρίσκεται στην κοιλιακή χώρα. Λειτουργεί ως επεξεργαστής απορριμμάτων που παίρνει αφομοιωμένα τρόφιμα με τη μορφή στερεών αποβλήτων και τα ωθεί έξω από το σώμα μέσω του ορθού και του πρωκτού. Η επένδυση του κόλον είναι μια πρωταρχική θέση για την ανάπτυξη και ανάπτυξη μικρών πολυπόδων ή όγκων. Οι πολύποδες είναι συχνά καλοήθεις ή μη καρκινικοί, ωστόσο το κόλον μπορεί επίσης να περιέχει κακοήθεις ή καρκινικούς όγκους. Ο καρκίνος στο κόλον μπορεί να εμφανιστεί σε άνδρες ή γυναίκες και εντοπίζεται συχνότερα σε άτομα ηλικίας άνω των 50 ετών. Τα συμπτώματα του καρκίνου στο κόλον μπορεί να περιλαμβάνουν επίμονη δυσκοιλιότητα ή διάρροια, αίμα στα κόπρανα και ανεξήγητη κόπωση ή απώλεια βάρους. Ο καρκίνος στο κόλον συζητείται συχνά μαζί με τον καρκίνο στο ορθό και μαζί αναφέρονται ως ‘καρκίνος στο κόλον/ορθό’. Όπως και με τους περισσότερους καρκίνους, η έγκαιρη διάγνωση είναι το κλειδί. Πρέπει να διενεργούνται τακτικές εξετάσεις ελέγχου σε ασθενείς με αυξημένο κίνδυνο, συμπεριλαμβανομένων των ατόμων ηλικίας άνω των 50 ετών ή με οικογενειακό ιστορικό καρκίνου στο κόλον”.
Τι είναι ο καρκίνος στο κόλον/ορθό;
Ο καρκίνος στο κόλον/ορθό είναι ένας τύπος καρκίνου[1] που ξεκινά στο ορθό ή στο κόλον. Ο καρκίνος στο κόλον/ορθό αναφέρεται επίσης και ως καρκίνος στο κόλον, ανάλογα με τον τόπο εκκίνησης του. Αυτοί οι δύο τύποι καρκίνου έχουν παρόμοια χαρακτηριστικά, γι’ αυτό συχνά αναφέρονται ως ομάδα μαζί.
[1] “Medical Marijuana For Cancer” (Η ιατρική χρήση της κάνναβης για τον καρκίνο) https://www.marijuanadoctors.com/conditions/cancer/
Ο καρκίνος ξεκινά όταν τα κύτταρα στο σώμα μας αρχίσουν να ξεφεύγουν από τον έλεγχο. Τα κύτταρα σε σχεδόν οποιαδήποτε περιοχή του σώματός μας μπορούν να μετατραπούν σε καρκίνο και μπορεί να αρχίσουν να εξαπλώνονται σε άλλα μέρη του σώματος.
Σε πολλές περιπτώσεις καρκίνου στο κόλον/ορθό, ξεκινά ως μια αύξηση πολυπόδων στην εσωτερική επένδυση στο ορθό ή στο κόλον. Κατά τη διάρκεια μερικών ετών, ορισμένες μορφές πολύποδων μπορεί να αλλάξουν. Ωστόσο, δεν μετατρέπονται όλοι οι πολύποδες σε καρκίνο.
Ο τύπος του πολύποδα θα καθορίσει και την πιθανότητα του αν θα γίνει καρκίνος. Υπάρχουν δύο κύριοι τύποι πολύποδων.
* Φλεγμονώδεις πολύποδες και υπερπλαστικοί πολύποδες: Αυτά είναι οι πιο συνηθισμένοι πολύποδες και συνήθως δεν είναι προκαρκινικοί.
* Αδενωματικοί πολύποδες (αδενώματα): Αυτοί οι τύποι πολυπόδων μπορεί να μετατραπούν σε καρκίνο σε ορισμένες περιπτώσεις, αυτό τους καθιστά ως μια προκαρκινική κατάσταση.
Υπάρχουν και άλλα χαρακτηριστικά των πολύποδων που μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου ή να αυξήσουν τις πιθανότητες εμφάνισης καρκίνου στο κόλον/ορθό πέρα από το τι τύπος είναι. Αυτοί οι παράγοντες περιλαμβάνουν:
* τον αριθμό των πολυπόδων που βρέθηκε – δύο ή περισσότεροι
* το μέγεθος τους – μεγαλύτεροι από ένα εκατοστό
* την δυσπλασία που παρατηρήθηκε σε αφαιρεμένο πολύποδα
Τύποι καρκίνου στο κόλον/ορθό
Περισσότερο από το 95%[2] όλων των καρκίνων στο κόλον/ορθό είναι αδενοκαρκινώματα. Αυτοί οι τύποι καρκίνων αρχίζουν στα κύτταρα που δημιουργούν την βλέννα για τη λίπανση του εσωτερικού του ορθού ή του κόλον. Όταν μιλάνε για καρκίνο στο κόλον/ορθό, οι γιατροί συνήθως αναφέρονται σε αυτόν τον τύπο. Οι υποτύποι αδενοκαρκινώματος, όπως το βλεννώδες αδενοκαρκίνωμα (mucinous adenocarcinoma) και ο με κύτταρα δίκην σφραγιστήρος δακτυλίου (signet ring adenocarcinoma), μπορεί να έχουν φτωχή πρόγνωση.
[2] “What Is Colorectal Cancer?” (Τι είναι ο καρκίνος στο κόλον/ορθό;) https://www.cancer.org/cancer/colon-rectal-cancer/about/what-is-colorectal-cancer.html
Υπάρχουν και άλλοι, λιγότερο κοινοί, όγκοι που μπορούν να ξεκινούν από το ορθό και κόλον. Αυτοί είναι:
* Γαστρεντερικοί στρωματικοί όγκοι (Gastrointestinal stromal tumors, GISTs)– Αυτοί ξεκινούν από τα ενδιάμεσα κύτταρα στο τοίχωμα του κόλον. Ορισμένοι είναι καλοήθεις και δεν είναι κοινοί στο κόλον. Συνήθως βρίσκονται στο πεπτικό σύστημα.
* Καρκινοειδείς όγκοι – Αυτοί οι όγκοι αρχίζουν να σχηματίζονται στα κύτταρα παραγωγής ορμονών του εντέρου.
* Σαρκώματα – Τα σαρκώματα εμφανίζονται στα μυϊκά στρώματα, στα αιμοφόρα αγγεία ή σε άλλους συνδετικούς ιστούς του ορθού και στο κόλον. Ωστόσο, τα σαρκώματα του ορθού ή στο κόλον είναι σπάνια.
* Λεμφώματα – Τα λεμφώματα είναι καρκίνοι του ανοσοποιητικού συστήματος που αρχίζουν συνήθως στους λεμφαδένες, αλλά μπορεί επίσης να ξεκινήσουν από το ορθό, το κόλον ή άλλα όργανα.
Η ιστορία του καρκίνου του ορθού
Ιατρικοί ερευνητές έχουν ανακαλύψει[3] στοιχεία καρκίνου στον άνθρωπο και τα έχουν καταγράψει στα πρώτα ιατρικά αρχεία των αρχαίων Αιγυπτίων (3000-800 π.Χ.)[3].
[3] Alnawaz Rehemtulla “Dinosaurs and Ancient Civilizations: Reflections on the Treatment of Cancer” (Οι δεινόσαυροι και οι αρχαίοι πολιτισμοί: Σκέψεις για τη θεραπεία του καρκίνου) Neoplasia. 2010 Dec;12(12):957–968.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3003131/
Περίληψη
“Οι ερευνητικές προσπάθειες στον τομέα της παλαιοπαθολογίας θεωρούνται ως μια οδός για τη βελτίωση της κατανόησης της παθογένειας του καρκίνου. Οι απαντήσεις σε ερωτήσεις σχετικά με το εάν οι δεινόσαυροι είχαν καρκίνο ή αν ο καρκίνος μαστίζει τους αρχαίους πολιτισμούς, έχουν συλλάβει την φαντασία καθώς και τα δημοφιλή μέσα μαζικής ενημέρωσης. Τα αποδεικτικά στοιχεία για τον καρκίνο στους δεινόσαυρους μπορεί να υποδηλώνουν ότι ο καρκίνος μπορεί να ήταν μαζί μας από την αυγή του χρόνου. Η αρχαία καταγεγραμμένη ιστορία δείχνει ότι οι παλιότεροι πολιτισμοί επιχειρούσαν να καταπολεμήσουν τον καρκίνο με ποικίλες παρεμβάσεις. Όταν εξετάζεται το ζήτημα γιατί δεν έχει βρεθεί μια γενικευμένη θεραπεία για τον καρκίνο, θα μπορούσε να αποδειχθεί χρήσιμο να προβληματιστούμε σχετικά με το περιορισμένο χρονικό διάστημα που η κατάσταση αυτή αποτελεί ένα θέμα της κυβερνητικής προσοχής καθώς και την συνεχή εισαγωγή μιας εξελισσόμενης μυριάδας ανθρωπογενών καρκινογόνων παραγόντων σε σχέση με τον συνολικό χρόνο που ο καρκίνος είναι παρών στον πλανήτη Γη. Το άρθρο αυτό αντικατοπτρίζει το ιστορικό του καρκίνου και την πρόοδο που σημειώθηκε μετά την έναρξη της ‘εποχής της χημειοθεραπείας του καρκίνου’”.
Ο Jehoram of Judah, ο βιβλικός βασιλιάς, πιστεύεται ότι είχε μια κατάρα πάνω του για μια ανίατη ασθένεια του εντέρου που οδήγησε στο θάνατό του, λόγω των αμαρτημάτων του. Η σύγχρονη επίγνωση αυτής της κατάστασής του υποδηλώνει ότι μάλλον είχε καρκίνο στο κόλον.
Σήμερα, η American Cancer Society έχει καθορίσει κατευθυντήριες γραμμές για την ανίχνευση και διάγνωση του καρκίνου στο κόλον νωρίς σε άτομα με μέσο όρο κίνδυνο, με αυξημένο κίνδυνο και με υψηλό κίνδυνο
Επιπτώσεις του καρκίνου του ορθού
Οι φυσικές επιπτώσεις του καρκίνου στο κόλον/ορθό είναι:
* Διάρροια
* Συχνές επισκέψεις στην τουαλέτα
* Δυσκοιλιότητα
* Αίμα στα κόπρανα
* Φούσκωμα στην κοιλιά
* Πόνος στην κοιλιά
* Αίσθημα ότι το έντερο δεν αδειάζει σωστά μετά από μια εκκένωση του
* Εμετός
* Αίσθημα ότι η κοιλιά είναι γεμάτη ακόμη και μετά από μεγάλα χρονικά διαστήματα χωρίς φαγητό
* Κόπωση
* Ανεξήγητη έλλειψη σιδήρου
* Ψηλαφητό εξόγκωμα στην πλάτη ή στο στομάχι
* Απροσδόκητη απώλεια βάρους
Είναι σημαντικό να κάνουμε τακτικά εξετάσεις, καθώς ενδέχεται να μην εμφανίσουμε αμέσως συμπτώματα. Ιδιαίτερα, θα πρέπει να γίνονται εξετάσεις από άτομα που είναι άνω των 50 ετών ή με αυξημένο ή υψηλό κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου στο κόλον/ορθό.
Οι ψυχικές επιπτώσεις του καρκίνου στο κόλον/ορθό είναι:
* Πόνος
* Δυσκολία στον ύπνο
* Ο φόβος ότι ο καρκίνος θα επιστρέψει
* Αλλαγές στη σεξουαλική λειτουργία
* Βλάβη της ποιότητας ζωής
* Οικονομική δυσκολία
Οι επιζώντες του καρκίνου έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης μετατραυματικού στρες, κατάθλιψης και άγχους. Ο επιπολασμός του άγχους και της κατάθλιψης στους επιζώντες του καρκίνου στο κόλον/ορθό φαίνεται να σχετίζεται περισσότερο με τις οικονομικές ανησυχίες, τη φυσική λειτουργία, την έλλειψη κοινωνικής στήριξης, τη γνωστική λειτουργία και ανησυχίες για την επανεμφάνιση του καρκίνου.
Με αυτούς τους προστατευτικούς παράγοντες και τους προγνωστικούς παράγοντες, είναι σημαντική μια εξέταση για καρκίνου στο κόλον/ορθό για να προσδιοριστούν και τα κλινικά επίπεδα άγχους, κινδύνου ή κατάθλιψης. Επίσης, έτσι θα αυξηθούν και οι πιθανότητες πρόωρης θεραπείας για αυτές τις διαταραχές συζητώντας αυτά τα συμπτώματα με τους γιατρούς. Οι γιατροί μπορούν να παράσχουν κατάλληλες παραπομπές σε υπηρεσίες υποστήριξης και σε θεραπεία ψυχικής υγείας, εάν χρειαστεί.
Στατιστικά στοιχεία για τον καρκίνο στο κόλον/ορθό
Τα στατιστικά στοιχεία που αναφέρθηκαν από την American Cancer Society[4] για τον καρκίνο στο κόλον/ορθό:
* Το 2017, περίπου 135.430 άτομα στις ΗΠΑ έλαβαν μια διάγνωση καρκίνου στο κόλον/ορθό και περίπου 50.260 από αυτούς πέθαναν από την πάθηση.
* Και στους άνδρες και στις γυναίκες, ο καρκίνος στο κόλον/ορθό είναι ο τρίτος συνηθέστερος καρκίνος που διαγιγνώσκεται.
* Κατά την διάρκεια της ζωής τους, ένας στους 22 άνδρες και μια στις 24 γυναίκες θα λάβουν μια διάγνωση καρκίνου στο κόλον/ορθό.
[4] “Colorectal Cancer Facts & Figures” (Στοιχεία και δεδομένα για τον καρκίνο στο κόλον/ορθό) https://www.cancer.org/research/cancer-facts-statistics/colorectal-cancer-facts-figures.html
Μερικά στατιστικά στοιχεία από την Colon Cancer Alliance[5] για τον καρκίνο στο κόλον/ορθό:
* Περίπου το 71% των περιπτώσεων αυτού του καρκίνου αρχίζει στο κόλον, ενώ το 29% ξεκινά από το ορθό.
* Ο κίνδυνος, κατά μέσο όρο, είναι περίπου ένας στους 20, αλλά αυτό ποικίλλει ανάλογα με τους παράγοντες κινδύνου.
* Από όλες τις νέες περιπτώσεις, το 90 τοις εκατό είναι σε άτομα ηλικίας 50 ετών και άνω.
[5] “Colorectal Cancer Statistics and risk factors” (Στατιστικά για τον καρκίνο στο κόλον/ορθό και παράγοντες κινδύνου) https://www.ccalliance.org/colorectal-cancer-information/statistics-risk-factors
Οι τρέχουσες θεραπείες που είναι διαθέσιμες για τον καρκίνο στο κόλον/ορθό και οι παρενέργειες τους
Το στάδιο του καρκίνου, μεταξύ άλλων πιθανών παραγόντων, καθορίζει το είδος της θεραπείας που θα εφαρμοστεί. Οι τρεις επιλογές για τη θεραπεία του καρκίνου στο κόλον/ορθό είναι η χειρουργική επέμβαση, η χημειοθεραπεία και η ακτινοβολία.
Χειρουργική επέμβαση για τον καρκίνο του ορθού
Ο γιατρός μπορεί να προτείνει μια λιγότερο επεμβατική μορφή χειρουργικής επέμβασης εάν ο καρκίνος στο κόλον είναι μικρός. Οι ελάχιστα επεμβατικές χειρουργικές επεμβάσεις περιλαμβάνουν:
* Ενδοσκοπική εκτομή βλεννογόνου
* Εκτέλεση κολονοσκόπησης για την αφαίρεση των πολύποδων
Ο χειρουργός μπορεί να προτείνει άλλες μορφές χειρουργικής επέμβασης αν ο καρκίνος στο κόλον έχει εξαπλωθεί διαμέσου ή εντός του κόλον. Αυτές μπορεί να είναι:
* Χειρουργική επέμβαση για να δημιουργηθεί μια δίοδος ώστε να αποβάλλονται τα απόβλητα από το σώμα
* Μερική κολεκτομή
* Αφαίρεση λεμφαδένων
Εάν η γενική υγεία είναι εξαιρετικά φτωχή ή ο καρκίνος είναι προχωρημένος, ο χειρουργός μπορεί να προτείνει μια χειρουργική προσέγγιση για την ανακούφιση του μπλοκαρίσματος στο κόλον ή άλλες διαδικασίες για τη βελτίωση των συμπτωμάτων. Αυτή η χειρουργική προσέγγιση δεν θα θεραπεύει συνήθως τον καρκίνο, αλλά θα ανακουφίσει από τα συμπτώματα, όπως ο πόνος και η αιμορραγία.
Χημειοθεραπεία για τον καρκίνο στον κόλον/ορθό
Στην χημειοθεραπεία[6] χρησιμοποιούνται ορισμένα φάρμακα για να καταστρέψουν τα καρκινικά κύτταρα. Ο γιατρός δίνει χημειοθεραπεία για τον καρκίνο στο κόλον/ορθό συνήθως μετά από χειρουργική επέμβαση, αν ο καρκίνος έχει φτάσει στους λεμφαδένες. Η χημειοθεραπεία, με αυτόν τον τρόπο, μπορεί να βοηθήσει στο να μειωθεί ο κίνδυνος επιστροφής του καρκίνου. Ο γιατρός μπορεί επίσης να δώσει χημειοθεραπεία πριν από την χειρουργική επέμβαση για να συρρικνωθεί ο καρκίνος προτού γίνει η αφαίρεσή του.
[6] “Medical Marijuana For Chemotherapy” (Η ιατρική χρήση της κάνναβης στην χημειοθεραπεία) https://www.marijuanadoctors.com/conditions/chemotherapy/
Εάν τα συμπτώματα του καρκίνου στο κόλον/ορθό έχουν εξαπλωθεί σε άλλα μέρη του σώματος του ασθενή, μπορεί να γίνει χημειοθεραπεία.
Στο καρκίνο του ορθού μπορεί να γίνει χημειοθεραπεία και ακτινοθεραπεία.
Ακτινοθεραπεία για τον καρκίνο στο κόλον/ορθό
Κατά τη διάρκεια της ακτινοθεραπείας[7], γίνονται ακτινοβολίες με πηγές ενέργειας, όπως οι ακτίνες Χ, για να σκοτωθούν τα εναπομείναντα καρκινικά κύτταρα μετά από χειρουργική επέμβαση, για να ανακουφιστούν τα συμπτώματα στο ορθό και από τον καρκίνο ή για να συρρικνωθούν οι μεγαλύτεροι όγκοι πριν από την χειρουργική επέμβαση, έτσι ώστε ο χειρουργός να τους αφαιρέσει πιο εύκολα.
[7] “Medical Marijuana For Radiation Therapy” (Η ιατρική χρήση της κάνναβης στην ακτινοθεραπεία) https://www.marijuanadoctors.com/conditions/radiation-therapy/
Εάν βρίσκεσαι σε αρχικά στάδια του καρκίνου, ο γιατρός μπορεί να μην χρησιμοποιεί ακτινοθεραπεία. Ωστόσο, αυτή η θεραπεία είναι μια τυπική θεραπεία για τον καρκίνο του ορθού, ιδιαίτερα εάν ο καρκίνος έχει διεισδύει μέσω του τοιχώματος του ορθού ή εξαπλώνεται σε γειτονικούς λεμφαδένες. Οι γιατροί μπορεί να δοκιμάσουν την ακτινοβολία με χημειοθεραπεία πριν από την εγχείρηση. Επίσης, την χρησιμοποιούν για να μειώσουν την πιθανότητα να χρειαστεί να γίνει μια στομία και για να μειωθούν οι πιθανότητες εμφάνισης του καρκίνου στο ίδιο μέρος του ορθού από όπου ξεκίνησε.
Όλες αυτές οι θεραπείες του καρκίνου στο κόλον/ορθό έχουν παρενέργειες, μερικές από τις οποίες μπορούν να ανακουφιστούν με την ιατρική χρήση της κάνναβης.
Πώς και γιατί η ιατρική χρήση της κάνναβης μπορεί να αποτελέσει αποτελεσματική θεραπεία για τον καρκίνο στο κόλον/ορθό
Μια κοινή θεωρία σε όλες τις επιστημονικές και βιβλιογραφικές εργασίες είναι ότι η ιατρική χρήση της κάνναβης και τα κανναβινοειδή αυξάνουν τα οφέλη των συμβατικών θεραπειών στην διαχείριση των παρενεργειών. Όταν πρόκειται για ασθενείς με καρκίνο, παρατηρούνται ότι αυτά τα οφέλη περιλαμβάνουν κυρίως τη διαχείριση του πόνου και τη μείωση του επαγόμενου από την χημειοθεραπεία εμετού και της ναυτίας.
Έχουν διεξαχθεί αρκετές κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους για τη μελέτη[8] των επιπτώσεων της κάνναβης στον καρκίνο, όπως:
* Μια μελέτη ατόμων με έναν τύπο κακοήθους καρκίνου του εγκεφάλου που ονομάζεται πολύμορφο γλοιοβλάστωμα (glioblastoma multiforme, GBM), στην οποία ο όγκος συρρικνώθηκε σε δύο από τα εννέα άτομα μετά την λήψη των ενέσεων THC κατευθείαν στον όγκο
* Δύο άλλες κλινικές δοκιμές που διεξήχθησαν στο Ισραήλ μελετώντας τη θεραπεία για GBM χρησιμοποιώντας κάνναβη σε άτομα που δεν ανταποκρίθηκαν σε άλλες θεραπείες
* Μια άλλη κλινική δοκιμή, επίσης στο Ισραήλ, μελετώντας τη χρήση κανναβινόλης αποκλειστικά σε άτομα που είχαν συμπαγείς όγκους και δεν ανταποκρίθηκαν σε άλλες θεραπείες
[8] “What Does Research Say Medical Marijuana Does For Colorectal Cancer?” (Τι λέει η έρευνα για την χρήση της κάνναβης στον καρκίνο στο κόλον/ορθό;) https://www.ccalliance.org/blog/research/what-does-research-say-medical-marijuana-does-for-colorectal-cancercancer
Τα καλά νέα για τους ασθενείς είναι ότι η κάνναβη για τον καρκίνο του ορθού μπορεί να βοηθήσει με την ακτινοθεραπεία και τις χημειοθεραπείες ώστε να γίνουν πιο ανεκτές.
Το The Journal of Molecular Medicine δημοσίευσε μια μελέτη[9] από ερευνητές στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Ιταλία που δείχνει ότι τα εκχυλίσματα κάνναβης που περιέχουν υψηλές ποσότητες CBD μπορεί να βοηθήσουν στην πρόληψη της εξάπλωσης του καρκίνου στο κόλον σε ποντίκια. Αυτή η υψηλής περιεκτικότητας σε CBD “βοτανική φαρμακευτική ουσία” αναστέλλει την ανάπτυξη των κυττάρων του όγκου επιτυχώς χωρίς να επηρεάζει τα υγιή κύτταρα. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι αυτό οφείλεται στους ενεργοποιημένους υποδοχείς CB1 και CB2 στα κύτταρα.
[9] Aviello G, Romano B, Borrelli F, Capasso R, Gallo L, Piscitelli F, Di Marzo V,
Izzo AA “Chemopreventive effect of the non-psychotropic phytocannabinoid cannabidiol on experimental colon cancer” (Η προστατευτική επίδραση στην χημειοθεραπεία του μη ψυχοτρόπου φυτοκανναβινοειδούς, της κανναβιδιόλης, στον πειραματικό καρκίνο στο κόλον) J Mol Med (Berl). 2012 Aug;90(8):925-34.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22231745
Περίληψη
“Ο καρκίνος στον κόλον επηρεάζει εκατομμύρια άτομα στις δυτικές χώρες. Η κανναβιδιόλη, ένα ασφαλές και μη ψυχοτρόπο συστατικό του φυτού Cannabis sativa, ασκεί φαρμακολογικές δράσεις (αντιοξειδωτικές και εντερικές αντιφλεγμονώδεις) και μηχανισμούς (αναστολή ενδοκανναβινοειδούς ενζυμικής αποικοδόμησης) δυνητικά επωφελείς έναντι της καρκινογένεσης στο κόλον. Έτσι, ερευνήσαμε το πιθανό χημειοπροληπτικό αποτέλεσμα στο μοντέλο του καρκίνου στο κόλον που προκαλείται από το azoxymetane (AOM) σε ποντίκια. Η θεραπεία με AOM συσχετίστηκε με ανώμαλες κρυπτο-εστίες (ACF, προνεοπλασματικές βλάβες), πολύποδες και σχηματισμό όγκων, ρύθμιση των φωσφο-Akt, iNOS και COX-2 και ρύθμιση της κασπάσης-3 προς τα κάτω. Η μείωση με κανναβιδιόλη των ACF, οι πολύποδες και οι όγκοι και οι εξουδετερωμένες με AOM μεταβολές φωσφο-Ακτ και κασπάσης-3. Στις κυτταρικές σειρές καρκίνου στο κόλον, η κανναβιδιόλη προστάτευσε το DNA από οξειδωτική βλάβη, αύξησε τα επίπεδα ενδοκανναβινοειδών και μείωσε τον πολλαπλασιασμό των κυττάρων με CB(1)-, TRPV1- και ΡΡΑΡγ-ανταγωνιστικό τρόπο. Συμπεραίνεται ότι η κανναβιδιόλη ασκεί χημειοπροστατευτική δράση in vivo και μειώνει τον πολλαπλασιασμό των κυττάρων μέσω πολλαπλών μηχανισμών”.
Κατά τη διάρκεια μιας άλλης μελέτης[10] που δημοσιεύθηκε στο Phytomedicine, οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι ένα εκχύλισμα κάνναβης sativa με υψηλό περιεχόμενο σε CBD ανέστειλε τον πολλαπλασιασμό κυττάρων του καρκίνου στο κόλον/ορθό και αποδυνάμωσε την καρκινογένεση στο κόλον μέσω της ενεργοποίησης των υποδοχέων CB1 και CB2. Μπορεί να υπάρχει κάποια κλινική σημασία αυτών των αποτελεσμάτων για τη χρήση της κάνναβης για καρκίνο στο κόλον/ορθό.
[10] Romano B, Borrelli F, Pagano E, Cascio MG, Pertwee RG, Izzo AA “Inhibition of colon carcinogenesis by a standardized Cannabis sativa extract with high content of cannabidiol” (Αναστολή της καρκινογένεσης στο κόλον από ένα τυποποιημένο εκχύλισμα Cannabis sativa με υψηλή περιεκτικότητα σε κανναβιδιόλη) Phytomedicine. 2014 Apr 15;21(5):631-9.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24373545
Περίληψη
“ΣΚΟΠΟΣ: Ο καρκίνος στο κόλον είναι ένα σημαντικό πρόβλημα δημόσιας υγείας. Τα φάρμακα με βάση την κάνναβη είναι χρήσιμες συμπληρωματικές θεραπείες σε ασθενείς με καρκίνο. Εδώ, ερευνήσαμε την επίδραση ενός τυποποιημένου εκχυλίσματος Cannabis sativa με υψηλή περιεκτικότητα σε κανναβιδιόλη(CBD), εδώ ονομαζόμενο ως CBD BDS, δηλαδή CBD βοτανική φαρμακευτική ουσία (botanical drug substance), στον πολλαπλασιασμό καρκινικών κυττάρων του κόλον και σε πειραματικά μοντέλα καρκίνου του κόλον in vivo.
ΜΕΘΟΔΟΙ: Ο πολλαπλασιασμός αξιολογήθηκε στο καρκίνωμα του κόλον (DLD-1 και HCT116) καθώς επίσης και σε υγιή κύτταρα κόλον χρησιμοποιώντας τη δοκιμασία ΜΤΤ assay. Η δέσμευση της CBD BDS αξιολογήθηκε από την ικανότητά της να εκτοπίζει [(3)Η]CP55940 από ανθρώπινους κανναβινοειδείς υποδοχείς CB1 και CB2. In vivo, η επίδραση της CBD BDS εξετάστηκε στις προνεοπλασματικές βλάβες (ανώμαλες εστίες κρυπτών), στους πολύποδες και στους όγκους που προκλήθηκαν από τον καρκινογόνο παράγοντα αζωοξυμεθάνιο (azoxymethane, AOM) καθώς και σε μοντέλο ξενομοσχεύματος καρκίνου του κόλον σε ποντικούς.
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Η CBD BDS και η CBD μείωσαν τον πολλαπλασιασμό των κυττάρων σε κύτταρα όγκου, αλλά όχι σε υγιή κύτταρα. Η επίδραση της CBD BDS εξουδετερώθηκε από επιλεκτικούς ανταγωνιστές υποδοχέων CB1 και CB2. Η καθαρή CBD μείωσε τον πολλαπλασιασμό των κυττάρων μόνο σε έναν ευαίσθητο CB1 ανταγωνιστικό τρόπο. Σε δοκιμασίες δέσμευσης, η CBD BDS έδειξε μεγαλύτερη συγγένεια από ότι η καθαρή CBD και για τους δύο υποδοχείς CB1 και CB2, με την καθαρή CBD να έχει πολύ μικρή συγγένεια. In vivo, η CBD BDS μείωσε τις προ-νεοπλασματικές βλάβες και τους πολύποδες που προκλήθηκαν από το AOM καθώς και την ανάπτυξη του όγκου στο μοντέλο ξενομοσχεύματος του καρκίνου του κόλον.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Η CBD BDS εξασθενεί την καρκινογένεση του κόλον και αναστέλλει τον πολλαπλασιασμό των κυτταρικών καρκίνων του κόλον μέσω της ενεργοποίησης των υποδοχέων CB1 και CB2. Τα αποτελέσματα μπορεί να έχουν κάποια κλινική σημασία για τη χρήση φαρμάκων με βάση την κάνναβη σε ασθενείς με καρκίνο”.
Καρκίνος στο κόλον και έρευνα για την ιατρική χρήση της κάνναβης
Δύο ερευνητικές μελέτες στην Ιταλία δημοσιεύθηκαν το 2008, και οι δύο έδειξαν ότι η χρήση της κάνναβης για την επαγωγή υποδοχέων του ενδοκανναβινοειδούς συστήματος θα μπορούσε να οδηγήσει σε αντικαρκινικές δράσεις.
Μελέτη καρκίνου στο κόλον #1: The National Institute for Digestive Diseases
Η πρώτη μελέτη[11], με τίτλο “Estrogenic induction of cannabinoid CB1 receptor in human colon cancer cell lines”, διεξήχθη από το Laboratory of Biochemistry στο National Institute for Digestive Diseases S. de Bellis στο Castellana Grotte της Ιταλίας.
[11] Notarnicola M, Messa C, Orlando A, Bifulco M, Laezza C, Gazzerro P, Caruso MG “Estrogenic induction of cannabinoid CB1 receptor in human colon cancer cell lines” (Οιστρογονική επαγωγή κανναβινοειδούς υποδοχέα CB1 σε κυτταρικές σειρές ανθρώπινου καρκίνου στο κόλον) ScandJ Gastroenterol. 2008 Jan;43(1):66-72.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18938775
Περίληψη
“ΣΚΟΠΟΣ: Τα κανναβινοειδή είναι μια κατηγορία ενώσεων που έχουν την ικανότητα να ενεργοποιούν δύο συγκεκριμένους υποτύπους υποδοχέα, τους υποδοχείς κανναβινοειδών CB1 και CB2. Ο υποδοχέας CB1 είναι ένας συζευγμένος με πρωτεΐνη G υποδοχέας ο οποίος συνδέεται με τις οδούς μεταγωγής σηματοδότησης. Τα σωρευτικά αποτελέσματα αυτού του υποδοχέα έχουν σημαντικές επιπτώσεις στον έλεγχο της κυτταρικής επιβίωσης και του κυτταρικού θανάτου που έχει τη δυνατότητα να ρυθμίζει την ανάπτυξη των κυττάρων του όγκου. Σε αυτό το πλαίσιο, το ενδιαφέρον επικεντρώθηκε σε παράγοντες όπως οι στεροειδείς ορμόνες φύλου, οι οποίες ρυθμίζουν την έκφραση του CB1 υποδοχέα. Σκοπός αυτής της μελέτης ήταν η διερεύνηση των αποτελεσμάτων της έκθεσης 17β-οιστραδιόλης στο γονίδιο του υποδοχέα CB1 και η έκφραση της πρωτεΐνης σε κυτταρικές σειρές ανθρώπινου όγκου πρωτοπαθούς καρκίνου του κόλον, όπως οι κυτταρικές σειρές DLD-1, HT-29 και μία μεταστατική κυτταρική σειρά λεμφαδένων, SW620.
ΥΛΙΚΟ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΙ: Η έκφραση γονιδίου CB1 προσδιορίστηκε χρησιμοποιώντας ποσοτική αλυσιδωτή αντίδραση ανάστροφης μεταγραφάσης-πολυμεράσης (reverse transcriptase-polymerase chain reaction, RT-PCR) σε κύτταρα DLD-1, ΗΤ-29 και SW620 που υποβλήθηκαν σε αγωγή σε διαφορετικούς χρόνους και δόσεις έκθεσης σε 17β-οιστραδιόλης. Η έκφραση της πρωτεΐνης CB 1 ανιχνεύθηκε με ανοσοστύπωμα Western.
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Έκφραση γονιδίου CB1 προκαλείται από 17β-οιστραδιόλης σε όλα τα ανθρώπινα καρκινικά κύτταρα κόλον που μελετήθηκαν. Η πρώιμη επαγωγή του mRNA του υποδοχέα CB1 στα κύτταρα DLD-1 και SW620 μεσολαβεί από τον υποδοχέα οιστρογόνων επειδή ο καθαρός ανταγωνιστής οιστρογόνου, ICI 182,780, ήταν σε θέση να αντισταθμίσει αυτό το αποτέλεσμα. Η οιστρογονική επαγωγή του υποδοχέα CB1 ήταν επίσης ανιχνεύσιμη σε επίπεδο πρωτεΐνης σε όλους τους τύπους κυττάρων που εξετάστηκαν
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Ο υποδοχέας CB1 μπορεί να θεωρηθεί ως γονίδιο που ανταποκρίνεται στα οιστρογόνα στα κύτταρα DLD-1, HT-29 και SW620. Η ρύθμιση της έκφρασης CB1 από την 17β-οιστραδιόλη είναι ένας περαιτέρω μηχανισμός των οιστρογόνων για τον έλεγχο του πολλαπλασιασμού του καρκίνου του κόλον”.
Η ιατρική κοινότητα έχει διερευνήσει τον ρόλο που παίζει το οιστρογόνο στην υγεία του κόλον. Μέχρι τώρα, γνωρίζουμε ότι ο καρκίνος στο κόλον εμφανίζεται συχνότερα στους άνδρες και στις γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση. Έτσι, πιστεύεται ότι το οιστρογόνο παίζει ρόλο στην πρόληψη του καρκίνου στο κόλον.
Η μελέτη αυτή είχε αρκετά σημαντικά ευρήματα, αλλά κυρίως διαπίστωσε ότι ο ενδοκανναβινοειδής υποδοχέας CB1, προκαλείται από οιστρογόνα. Με την αύξηση της έκφρασης CB1, αυτό θα μπορούσε να είναι ένας μηχανισμός που χρησιμοποιεί η ιατρική κοινότητα για να επιτρέψει στα οιστρογόνα να απαγορεύσουν την αναπαραγωγή του καρκίνου στο κόλον.
Μελέτη καρκίνου στο κόλον#2: The University of Florence
Η δεύτερη μελέτη[12], με τίτλο “Cannabinoid receptor activation induces apoptosis through tumor necrosis factor alpha-mediated ceramide de novo synthesis in colon cancer cells”, ήταν περισσότερο μια γενική ματιά στο πώς μπορούν να χρησιμοποιηθούν τα κανναβινοειδή για να προκαλέσουν τον θάνατο των καρκινικών κυττάρων. Το Department of Medical and Surgical Critical Care στο University of Florence στην Ιταλία έκανε την δημοσίευση.
[12] Cianchi F, Papucci L, Schiavone N, Lulli M, Magnelli L, Vinci MC, Messerini L, Manera C, Ronconi E, Romagnani P, Donnini M, Perigli G, Trallori G, Tanganelli E, Capaccioli S, Masini E “Cannabinoid receptor activation induces apoptosis through tumor necrosis factor alpha-mediated ceramide de novo synthesis in colon cancer cells” (Η ενεργοποίηση του υποδοχέα κανναβινοειδών προκαλεί απόπτωση μέσω σύνθεσης κεραμιδίου de novo με μεσολάβηση του παράγοντα νέκρωσης όγκου σε κύτταρα καρκίνου στο κόλον) Clin Cancer Res. 2008 Dec 1;14(23):7691-700.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19047095
Περίληψη
“ΣΚΟΠΟΣ: Τα κανναβινοειδή έχουν προταθεί πρόσφατα ως νέα οικογένεια πιθανών αντικαρκινικών παραγόντων. Η παρούσα μελέτη διεξήχθη για να διερευνηθεί η έκφραση των δύο υποδοχέων κανναβινοειδών, CB1 και CB2, στον καρκίνο του κόλον και για να δοθεί νέα εικόνα στα μοριακά μονοπάτια που υποκρύπτουν την αποπτωτική δράση που προκαλείται από την ενεργοποίησή τους.
ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ: Η έκφραση του υποδοχέα κανναβινοειδούς διερευνήθηκε τόσο σε δείγματα ανθρώπινου καρκίνου όσο και στις κυτταρικές σειρές DLD-1 και ΗΤ29 του καρκίνου του κόλον. Τα αποτελέσματα του αγωνιστή CB1 arachinodyl-2′-chloroethylamide και του αγωνιστή CB2 N-cyclopentyl-7-methyl-1-(2-morpholin-4-ylethyl)-1,8-naphthyridin-4(1H)-on-3-carboxamide (CB13) επί της απόπτωσης κυττάρων όγκου και της παραγωγής κεραμιδίου και παράγοντα νέκρωσης όγκου (TNF)-άλφα. Η κατακράτηση του mRNA του TNF-άλφα ελήφθη με τη χρήση επιλεκτικού μικρού παρεμβαλλόμενου RNA.
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Δείχνουμε ότι ο υποδοχέας CB1 εκφράστηκε κυρίως στο ανθρώπινο φυσιολογικό επιθήλιο του κόλον, ενώ ο όγκος ιστού ήταν έντονα θετικός για τον υποδοχέα CB2. Η ενεργοποίηση του CB1 και, πιο αποτελεσματικά, των υποδοχέων CB2 προκάλεσε απόπτωση και αυξημένα επίπεδα κεραμιδίου στα κύτταρα DLD-1 και ΗΤ29. Η απόπτωση εμποδίστηκε από τη φαρμακολογική αναστολή της σύνθεσης κεραμιδίου de novo. Ο αγωνιστής CB2, το CB13 επίσης μείωσε την ανάπτυξη κυττάρων DLD-1 σε μοντέλο ποντικού καρκίνου του κόλον. Το knockdown του TNF-άλφα mRNA καταργεί την αύξηση του κεραμιδίου και συνεπώς το αποπτωτικό αποτέλεσμα που επάγεται από την ενεργοποίηση του υποδοχέα κανναβινοειδών.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Η παρούσα μελέτη δείχνει ότι είτε η ενεργοποίηση του CB1 ή του CB2 υποδοχέα προκαλεί απόπτωση μέσω σύνθεσης κεραμιδίου de novo σε καρκινικά κύτταρα κόλον. Τα δεδομένα μας αποκάλυψαν, για πρώτη φορά, ότι ο TNF-α δρα ως σύνδεσμος μεταξύ της ενεργοποίησης του υποδοχέα κανναβινοειδών και της παραγωγής κεραμιδίου”.
Διαπίστωσαν ότι τόσο οι CB1 όσο και, πιο αποτελεσματικά, οι ενδοκανναβινοειδείς υποδοχείς CB2 μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αναστολή της ανάπτυξης των όγκων στο κόλον.
Ποια συμπτώματα του καρκίνου στο κόλον/ορθό θεραπεύει η ιατρική χρήση της κάνναβης;
Η κάνναβη έχει αποδειχθεί ότι είναι χρήσιμη και αποτελεσματική για την ελάφρυνση των ανεπιθύμητων παρενεργειών σε σκληρές φαρμακευτικές θεραπείες όπως αυτές που προκαλούνται στην χημειοθεραπεία.
Σύμφωνα με την American Cancer Society, η κάνναβη μπορεί να βοηθήσει στη θεραπεία των συμπτωμάτων του καρκίνου στο κόλον/ορθό:
* Με την τόνωση της όρεξης
* Με το να παρέχει σημαντική ανακούφιση από τον πόνο, ιδιαίτερα στον νευροπαθητικό πόνο
* Με την παροχή ανακούφισης από την ναυτία και τον έμετο που προκαλεί η χημειοθεραπεία
* Με το να μειώνει την φλεγμονή
* Με το να ενεργεί ως αντιοξειδωτικό
* Με την θεραπεία των επιληπτικών κρίσεων
* Με την μείωση της παράνοιας και του άγχους
Μελέτες έχουν δείξει ότι οι ασθενείς με καρκίνο που χρησιμοποιούν κάνναβη[13] δεν χρειάζονται τόσο πολύ άλλα φάρμακα.
[13] “Marijuana and Cancer” (Κάνναβη και Καρκίνος) https://www.cancer.org/treatment/treatments-and-side-effects/complementary-and-alternative-medicine/marijuana-and-cancer.html
Οι ερευνητές βρήκαν επίσης ότι η THC, η CBD και άλλα κανναβινοειδή επιβραδύνουν την ανάπτυξη των κυττάρων του καρκίνου και ακόμη μπορούν και να σκοτώσουν ορισμένους τύπους καρκινικών κυττάρων.
Οι καλύτερες ποικιλίες κάνναβης που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τον καρκίνο στο κόλον/ορθό
Τα κανναβινοειδή είναι οι χημικές ουσίες που δημιουργούν τα αποτελέσματα της “ευφορικότητας” της κάνναβης. Υπάρχουν περισσότεροι από 85 τύποι κανναβινοειδών στην κάνναβη. Η FDA έχει ήδη εγκρίνει ορισμένα από αυτά τα κανναβινοειδή για να διευκολύνει του ασθενείς από τις παρενέργειες του καρκίνου. Το Nabilone-Cesamet και το Dronabinol είναι συνθετικές μορφές κανναβινοειδών που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της ναυτίας και του εμέτου που προκαλούνται από τη χημειοθεραπεία.
Η THC, ωστόσο, δεν είναι η μόνη χρήσιμη ουσία στην κάνναβη. Άλλα κανναβινοειδή που έχουν αποδειχθεί ότι βοηθούν τα άτομα με καρκίνο είναι:
* Η CBD (κανναβιδιόλη)
* Η CBC (κανναβιχρωμένη)
* Η CBG (κανναβιγερόλη)
* Το CBDa (κανναβιδιολικό οξύ)
* Το THCa (τετραϋδροκανναβινολικό οξύ)
Παρόλο που χρειάζεται περαιτέρω έρευνα για τα θεραπευτικά οφέλη της κάνναβης και για το πόσο αποτελεσματική είναι η θεραπεία με κάνναβη στον καρκίνο, το ένα πράγμα που οι επιστήμονες είναι σίγουροι είναι για το πόσο αποτελεσματική είναι η κάνναβη σχετικά με τον καρκίνο στο κόλον/ορθό είναι για την ανακούφιση από τα συμπτώματα του καρκίνου και της χημειοθεραπείας και ο ρόλος της στην αποκατάσταση από τον καρκίνο. Μερικές αποτελεσματικές ποικιλίες κάνναβης που παρέχουν θεραπευτικές επιδράσεις είναι:
* Bubba Kush (Indica) – Η κάνναβη είναι αποτελεσματική στην καταπολέμηση της γρήγορης απώλειας βάρους που συμβαίνει λόγω της καχεξίας του καρκίνου. Η Bubba Kush είναι μια ισχυρή ποικιλία που έχει αποδειχθεί ότι έχει τεράστιο αντίκτυπο στην παροχή βοήθειας στους ασθενείς με καρκίνο με προβλήματα διατροφής που προκαλούνται από τη θεραπεία του καρκίνου και αντισταθμίζει την γρήγορη απώλεια βάρους.
* Blackberry Kush (Indica) – Η κάνναβη μπορεί να μειώσει δραστικά τον πόνο που σχετίζεται συνήθως με τα διάφορα στάδια του καρκίνου. Αυτή η ποικιλία παρέχει εξαιρετικά θεραπευτικά οφέλη που ανακουφίζουν τον πόνο των ασθενών, παρέχοντάς τους φυσική ανακούφιση και ευφορία.
* Northern Lights (Indica) – Οι ποικιλίες Indica είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικές στην προαγωγή του ύπνου σε ασθενείς με καρκίνο, ειδικά σε εκείνους που λαμβάνουν χημειοθεραπεία. Η Northern Lights είναι μια αποτελεσματική ποικιλία για τον ύπνο.
* Afghan Kush (Indica) – Η Afghan Kush είναι άλλη μια ποικιλία που προκαλεί ύπνο και επηρεάζει το μυαλό και το σώμα, προωθώντας ένα αίσθημα υπνηλίας ή τεμπελιάς. Λόγω αυτών των επιδράσεων, είναι συχνά η ποικιλία που επιλέγουν οι ασθενείς για την αντιμετώπιση της αϋπνίας. Είναι επίσης μια καλή ποικιλία για της αντιμετώπιση του άγχους, του στρες, του χρόνιου πόνου και της γρήγορης απώλειας βάρους.
* Super Silver Haze (Sativa) – Η κάνναβη είναι μια αποτελεσματική αντικαταθλιπτική και αντι-αγχωτική θεραπεία. Η Super Silver Haze αναζωογονεί και ενεργοποιεί την δημιουργικότητα και την ευτυχία.
* Super Lemon Haze (Sativa / υβρίδιο) – Η κάνναβη είναι εξαιρετικά αποτελεσματική στην ανακούφιση της ναυτίας που προκαλείται από την χημειοθεραπεία. Η Super Lemon Haze έχει αντιεμετικές ιδιότητες που χαλαρώνουν το στομάχι μας όλη την ημέρα.
Αυτές είναι μόνο μερικές από τις ποικιλίες που μπορεί να βοηθήσουν τον ασθενή. Μίλησε με τον γιατρό ή τον budtender για την κάνναβη σχετικά με τις ποικιλίες που μπορεί να είναι πιο κατάλληλες για σένα.
Οι καλύτερες μέθοδοι θεραπείας με την κάνναβη που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία των συμπτωμάτων του καρκίνου στο κόλον/ορθό
Υπάρχουν διάφορες μέθοδοι θεραπείας με την κάνναβη για τον καρκίνο στο κόλον/ορθό, όπως:
* Έλαιο κάνναβης
* Ατμοποίηση
* Βρώσιμα
* Βάμματα
* Υπογλωσσικοί ψεκασμοί
* Διαδερμικά έμπλαστρα
* Τοπικής χρήσης
* Πόσιμα
* Dabbing
* Υπόθετα
