(Αναδημοσίευση με μετάφραση από: “Chapter 11, Self-Care, Toning Your Endocannabinoid System” In:“The Medical Marijuana Guide – Cannabis and Your Health” https://www.amazon.com/Medical-Marijuana-Guide-Cannabis-Health/dp/1538110830 Patricia C. Frye, MD with Dave Smitherman, Published by Rowman & Littlefield, 2018

Το Ενδοκανναβινοειδές Σύστημα, ΕΚΣ (endocannabinoid system, ECS) μέσα μας, υπάρχει για τη δημιουργία ισορροπίας ή ομοιόστασης και έχει την εγγενή ικανότητα να ρυθμίζει και να θεραπεύει. Η μη φυσιολογική ενδοκανναβινοειδής σηματοδότηση έχει εμπλακεί στην παθοφυσιολογία διαφόρων ιατρικών καταστάσεων, συμπεριλαμβανομένου του αυτισμού και της Νόσου του Alzheimer. Οι ημικρανίες, η ινομυαλγία, η PTSD, το χρόνιο άγχος, το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου και η Νόσος του Parkinson πιστεύεται ότι αποτελούν μέρος μιας κατάστασης περιορισμένης ρύθμισης που ονομάζεται σύνδρομο ενδοκανναβινοειδούς ανεπάρκειας (endocannabinoid deficiency syndrome), όπως περιγράφεται από τον Ethan Russo(1). Ένα προς τα πάνω ή προς τα κάτω ρυθμισμένο ΕΚΣ, που περιγράφεται από τους Vincent Di Marzo και συνάδελφους, έχει συνδεθεί με την παχυσαρκία, τον μη φυσιολογικό μεταβολισμό της γλυκόζης που οδηγεί σε διαβήτη τύπου 2 και τα αυξημένα επίπεδα τριγλυκεριδίων και χοληστερόλης LDL(2). Όταν οι ασθενείς υποφέρουν από καταστάσεις όπως χρόνιο πόνο, επιληπτικές κρίσεις και αυτοάνοσες και νευροεκφυλιστικές ασθένειες, φαίνεται ότι αν αυξήσουμε τα ενδοκανναβινοειδή μας με τα κανναβινοειδή από το φυτό, αυτό ανακουφίζει ένα πλήθος συμπτωμάτων.

Τα ενδοκανναβινοειδή που παράγουν τα σώματά μας, το ανανδαμίδιο (anandamide) και η 2-AG, προέρχονται από το αραχιδονικό οξύ, ένα πολυακόρεστο ωμέγα-6 λιπαρό οξύ. Αυτά τα ενδοκανναβινοειδή δεν αποθηκεύονται σε κυστίδια, αλλά παρασκευάζονται κατ’ απαίτηση και σε μικρές ποσότητες. Μόλις απελευθερωθούν από τον υποδοχέα, καταστρέφονται από τα ένζυμα υδρολύσεως FAAH και MAGL. Ενεργοποιώντας τους υποδοχείς κανναβινοειδών, είναι σε θέση να ρυθμίσουν την όρεξη, τη διάθεση, τον πόνο, τη φλεγμονή, την επιληπτική δραστηριότητα, το άγχος, τη σπαστικότητα, τον ύπνο, τον μεταβολισμό του λίπους και της γλυκόζης, την κινητικότητα του εντέρου, την γαστρική οξύτητα και τον σχηματισμό των οστών. Τα κανναβινοειδή αποτρέπουν την καταστροφή του χόνδρου και μειώνουν την αλλεργική φλεγμονή. Έχει αποδειχθεί σε μελέτες σε ζώα ότι προστατεύουν τους νευρώνες και τα κύτταρα στην επιφάνεια του γαστρεντερικού σωλήνα και είναι κλινικά προφανές ότι τα κανναβινοειδή προσφέρουν προστασία στα εγκεφαλικά κύτταρα και στον καρδιακό μυ.

Έχει αποδειχθεί ότι το ΕΚΣ μας μπορεί να βελτιωθεί μέσω αλλαγών στον υγιεινό τρόπο ζωής που περιλαμβάνουν υγιεινές επιλογές τροφής και άσκηση, συμπληρώματα διατροφής με ωμέγα-3 λιπαρά οξέα και Γαλακτοβάκιλλους (Lactobacillus), μείωση του στρες και άσκηση. Αυτά τα μέτρα είναι ευεργετικά για όλους, αλλά είναι ιδιαίτερα σημαντικά για τα άτομα που πάσχουν από συμπτώματα που σχετίζονται είτε με ένα υπερ-ρυθμισμένο ή υπο-ρυθμισμένο ΕΚΣ, όπως χρόνιο πόνο, μεταβολικό σύνδρομο, κατάθλιψη, άγχος και διαταραχές της διάθεσης.

ΝΙΚΟΤΙΝΗ

Το κάπνισμα όχι μόνο αυξάνει τον κίνδυνο για καρκίνο και αναπνευστικές και καρδιαγγειακές παθήσεις, αλλά επίσης τροφοδοτεί τον πόνο σου. Η νικοτίνη, όπως η ζάχαρη, αυξάνει τα επίπεδα των προφλεγμονωδών μεσολαβητών που αυξάνουν την φλεγμονή και τον πόνο. Εάν θέλεις να μειώσεις τον πόνο σου, πρέπει να σταματήσεις το κάπνισμα. Αυτή η συμβουλή επεκτείνεται και στη χρήση ηλεκτρονικών τσιγάρων.

ΔΙΑΤΡΟΦΗ

Η τυπική αμερικανική διατροφή (standard American diet, SAD) είναι προ-φλεγμονώδης. Με υψηλή περιεκτικότητα σε σάκχαρα και ωμέγα-6 λιπαρά οξέα, συμβάλλει στην απελευθέρωση των προ-φλεγμονωδών μεσολαβητών και της υπερκινητικότητας των ενδοκανναβινοειδών. Ενώ ορισμένα ωμέγα-6 είναι απαραίτητα για την παραγωγή ανανδαμιδίου και 2-AG, τα υπερβολικά επίπεδα μπορεί να οδηγήσουν σε υπερδραστήριο ΕΚΣ, το οποία διεγείρει την όρεξη και αυξάνει τον κίνδυνο για παχυσαρκία, διαβήτη και υπερλιπιδαιμία, επίσης γνωστό ως μεταβολικό σύνδρομο(3).

Οι επιστήμονες έχουν διαπιστώσει ότι η ιδανική αναλογία ωμέγα-6 λιπαρών οξέων προς ωμέγα-3 λιπαρών οξέων δεν είναι μεγαλύτερη από 4:1. Στην SAD, η αναλογία είναι πιο κοντά στο 16:1. Η αναλογία 4:1 έχει αποδειχθεί ότι μειώνει την θνησιμότητα από καρδιαγγειακές παθήσεις κατά 70 τοις εκατό! Μείωση της αναλογίας σε 2:1 έως και 3:1 μείωσε τη φλεγμονή σε ασθενείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα(4).

Τα μεταποιημένα τρόφιμα, απογυμνωμένα από τα φυσικά αντιφλεγμονώδη και αντικαρκινικά τερπένια και φλαβονοειδή τους, αντικαθιστούν τα φρέσκα φρούτα και λαχανικά που είναι πλούσια σε τερπένια και φλαβονοειδή. Τα βιομηχανικά εκτρεφόμενα ζώα που ζουν σε πολυσύχναστες, απάνθρωπες συνθήκες είναι φορτωμένα με ορμόνες του στρες όταν φτάνουν στο πιάτο μας. Ορισμένα φυτοφάρμακα έχουν βρεθεί ότι διαταράσσουν την κανονική ενδοκανναβινοειδή σηματοδότηση, οπότε η απλή αύξηση των συμβατικών φρέσκων φρούτων και λαχανικών (φορτωμένα με κατάλοιπα φυτοφαρμάκων) μπορεί να μην είναι αρκετή(5). Πολυάσχολες οικογένειες και άτομα ορμούν από κατάστημα σε κατάστημα, αρπάζουν τροφή γεμάτη θερμίδες για να φάνε χωρίς καθόλου σκέψη και αυτό οδηγεί σε υπερβολική πρόσληψη θερμίδων, αύξηση βάρους και παχυσαρκία. Κυριολεκτικά αρρωσταίνουμε τον εαυτό μας τρώγοντας.

Ενώ η άσκηση είναι σημαντική για τη διατήρηση της καλής υγείας για όλους, για τους ασθενείς με χρόνιο πόνο και μεταβολικό σύνδρομο, είναι ιδιαίτερα σημαντική. Η μεσαίας έως υψηλής έντασης άσκηση καίει θερμίδες, αυξάνει τον μεταβολισμό, βελτιώνει την καρδιακή λειτουργία και τον μυϊκό τόνο, δυναμώνει τα οστά και αυξάνει τα επίπεδα ανανδαμιδίου (αλλά όχι της 2-AG). Οι ασθενείς με χρόνιο πόνο πρέπει να διατηρούν τα πράγματα σε κίνηση. Η καθιστική ζωή καθιστά τον πόνο χειρότερο. Βρες κάτι που μπορείς να κάνεις εντός των φυσικών σου περιορισμών. Το περπάτημα, η καθιστική γιόγκα, το tai chi, το qi gong και το αερόμπικ στο νερό είναι μερικές από τις δραστηριότητες που μπορούν να συμμετάσχουν οι περισσότεροι ασθενείς, ακόμη και αυτοί με πόνο ή αδυναμία στην πλάτη ή στα άκρα.

Το χρόνιο στρες οδηγεί σε αυξημένη κορτιζόλη, η οποία παρεμβαίνει στον μεταβολισμό της γλυκόζης και προκαλεί αύξηση του σακχάρου στο αίμα, καθώς και αύξηση βάρους, κόπωση και διαταραχές του ύπνου. Και όπως ίσως μαντέψατε, το άγχος μειώνει την δραστηριότητα του ΕΚΣ. Οι δραστηριότητες που είναι γνωστό ότι μειώνουν την απόκριση στο άγχος περιλαμβάνουν την διατήρηση υγιών κοινωνικών σχέσεων και άσκηση. Η γιόγκα είναι ιδανική και για την ανακούφιση από το άγχος και το στρες.

Άλλες μέθοδοι ρύθμισης του ΕΚΣ περιλαμβάνουν βελονισμό, θεραπεία οστεοπαθητικής χειραγώγησης και θεραπευτικό μασάζ. Έχει αποδειχθεί σε μελέτες σε ζώα ότι ο ηλεκτρο-βελονισμός αυξάνει τα επίπεδα ανανδαμιδίου σε αρουραίους(6). Έχει διαπιστωθεί ότι τα επίπεδα ανανδαμιδίου και 2-AG δεν αυξάνονται με θεραπεία οστεοπαθητικής χειραγώγησης (osteopathic manipulation therapy, ΟΜΤ) σε ασθενείς με πόνο στη μέση. Σε ασυμπτωματικούς ασθενείς, αυτή η πρακτική τεντώματος και εφαρμογής ελαφριάς πίεσης στις αρθρώσεις και τους μύες έχει βρεθεί ότι αυξάνει τα επίπεδα του ανανδαμιδίου σε άλλες ενώσεις, όπως η Ν-παλμιτοϋλαιθανολαμίνη (N-palmitoylethanolamine, PEA), ένα άλλο ενδοκανναβινοειδές που δρα συνεργατικά με το ανανδαμίδιο στη μείωση του πόνου(7). Το θεραπευτικό μασάζ έχει αποδειχθεί ότι αυξάνει τα επίπεδα του ανανδαμιδίου αλλά όχι της 2-AG(8).

Η γνώση είναι δύναμη. Η κατανόηση του τρόπου με τον οποίο όλοι αυτοί οι παράγοντες επηρεάζουν το ΕΚΣ μας, είτε θετικά είτε αρνητικά και το πώς η διατροφή, το άγχος και η δραστηριότητα αυξάνουν την φλεγμονή και μας εμποδίζουν να είμαστε καλά, μας ενδυναμώνει στο να λάβουμε κρίσιμες αποφάσεις καθώς σχετίζονται με τις επιλογές τρόπου ζωής. Χρησιμοποίησε την δύναμη και τις γνώσεις σου στο ταξίδι σου προς το να αισθανθείς καλύτερα.

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΟΥ ΕΝΔΟΚΑΝΝΑΒΙΝΟΕΙΔΟΥΣ ΤΟΝΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΜΕΙΩΣΗΣ ΤΗΣ ΦΛΕΓΜΟΝΗΣ

1. Μείωσε την αναλογία ωμέγα-6 προς ωμέγα-3:

• Άλγη ή άγρια ψάρια κρύου νερού
• Λιπαρά οξέα DHA και EPA: 1.000mg κάθε ημέρα
• Σπόροι κάνναβης, μια εξαιρετική πηγή ωμέγα-3 και πρωτεΐνης που μπορούν να προστεθούν σε σαλάτες, γιαούρτι και λαχανικά
• Εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο χωρίς ή με πολύ λίγη θέρμανση και λάδι αβοκάντο για υψηλή θέρμανση
• Απομάκρυνση από την κατανάλωση φυτικών ελαίων, όπως ηλιέλαιο, καρθαμέλαιο και έλαιο ελαιοκράμβης.

2. Υιοθέτηση μιας διατροφής με κυρίαρχα τα φυτικά τρόφιμα αυξάνοντας την πρόσληψη φρούτων και λαχανικών σε 9 έως 10 μερίδες την ημέρα:

• Βάλε στην διατροφή σου φρούτα όπως μύρτιλα, βατόμουρα, σμέουρα, μήλα με την φλούδα τους και εσπεριδοειδή. Τρώγε λαχανικά με κάθε γεύμα και από όλες τις ομάδες: βολβούς (κρεμμύδια, πράσα, σκόρδα), άνθη (μπρόκολο, κουνουπίδι), πράσινα, φυλλώδη λαχανικά (λάχανο, σέσκουλο, σπανάκι, κάρδαμο, λαχανίδες), μπουμπούκια (αγκινάρες, λαχανάκια Βρυξελλών), ρίζες (κολοκύθια, καρότα, γογγύλια) και κόνδυλους (γλυκοπατάτες).
• Αγόραζε και τρώγε βιολογικά προϊόντα όποτε είναι δυνατόν.
• Τρώγε τα φρούτα και όχι τον χυμό τους.
• Σόταρε ελαφρά και άχνιζε τα λαχανικά σου για να μεγιστοποιήσεις την πεπτικότητα χωρίς να καταστρέψεις τα θρεπτικά τους συστατικά.

3. Μείωσε τα φυσικά σάκχαρα και εξάλειψε την εξευγενισμένη ζάχαρη.

• Εξευγενισμένα: επιτραπέζια ζάχαρη, λευκό αλεύρι, ζυμαρικά
• Φυσικά: μέλι, σιρόπι, χυμός φρούτων

4. Εάν τρως ζωικές πρωτεΐνες, μείνε σε αυγά και κρέας από ζώα ελευθέρας βοσκής που .
5. Εάν είσαι υπέρβαρος (με αυξημένο ΔΜΣ), χάσε βάρος! Μια μείωση κατά 10% στο σωματικό βάρος μπορεί να συσχετιστεί με έως και 50% μείωση στα επίπεδα πόνου.
6. Συμπλήρωμα με βότανα:

• Το μαύρο πιπέρι είναι πλούσιο σε β-καρυοφυλλένιο που συνδέεται με τους υποδοχείς CB2.
• Το τζίντζερ, 200 έως 2.000mg την ημέρα, μειώνει την φλεγμονή.
• Ο κουρκουμάς (κουρκουμίνη) αυξάνει τα επίπεδα ενδοκανναβινοειδών στον εγκέφαλο και 1.500 έως 2.000mg την ημέρα μειώνουν την φλεγμονή. Λήψη σε έλαιο και με μαύρο πιπέρι για αυξημένη απορρόφηση και βιοδιαθεσιμότητα.

7. Σταμάτησε την λήψη νικοτίνης. Αν και μπορεί να ρυθμίσει προς τα πάνω το ΕΚΣ, η αύξηση της φλεγμονής αναιρεί κάθε πιθανό όφελος από την ανακούφιση του πόνου.
8. Περιόρισε την κατανάλωση αλκοόλ:

• Μικρές ποσότητες μπορεί να ενισχύσουν το ΕΚΣ.
• Η χρόνια και υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ ρυθμίζει προς τα κάτω το ΕΚΣ.

9. Ενσωμάτωσε την αερόβια άσκηση στο επίπεδο αντοχής σου για 30 λεπτά την ημέρα, 3 έως 5 ημέρες την εβδομάδα:

• Περπάτημα ή τρέξιμο
• Αερόμπικ νερού
• Tai chi, qi gong

10. Μείωσε το άγχος με καθημερινή γιόγκα ή διαλογισμό.
11. Ενσωμάτωσε θεραπείες για το μυαλό και το σώμα:

• Θεραπεία με οστεοπαθητικό χειρισμό
• Βελονισμός
• Θεραπευτικό μασάζ
• Βιοανάδραση
• Γνωστική συμπεριφορική θεραπεία

12. Κοιμήσου έξι έως οκτώ ώρες την νύχτα:

• Το κρεβάτι είναι για ύπνο ή σεξ. Όχι για να να δεις τηλεόραση ή για να διαβάσεις.
• Επέλεξε την ώρα που θα πας για ύπνο και τήρησε την.
• Δημιούργησε ένα χώρο για ύπνο που είναι καθαρός, σκοτεινός και ήσυχος.
• Απομάκρυνε από την κρεβατοκάμαρά σου όλα τα ηλεκτρονικά.
• Δοκίμασε να χρησιμοποιήσεις έναν νεφελοποιητή με σταγόνες ελαίου λεβάντας στην κρεβατοκάμαρα σου.

Βιβλιογραφικές αναφορές:

(1). Ethan B Russo “Clinical Endocannabinoid Deficiency Reconsidered: Current Research Supports the Theory in Migraine, Fibromyalgia, Irritable Bowel, and Other Treatment-Resistant Syndromes” (Επανεξέταση της κλινικής ενδοκανναβινοειδούς ανεπάρκειας: Η τρέχουσα έρευνα υποστηρίζει τη θεωρία συμβολής της στην ημικρανία, την ινομυαλγία, του ευερέθιστου εντέρου και άλλων ανθεκτικών στη θεραπεία συνδρόμων) Cannabis Cannabinoid Res.2016;1(1):154–165.

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5576607/

Περίληψη

“Η ιατρική συνεχίζει να αγωνίζεται στις προσεγγίσεις της σε πολλά κοινά υποκειμενικά σύνδρομα πόνου που στερούνται αντικειμενικών σημείων και παραμένουν ανθεκτικά στη θεραπεία. Κυρίως μεταξύ αυτών είναι η ημικρανία, η ινομυαλγία και το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, διαταραχές που μπορεί να αλληλεπικαλύπτονται στους πληγέντες πληθυσμούς τους και των οποίων οι πάσχοντες έχουν υποστεί το στίγμα μιας ψυχοσωματικής ετικέτας, καθώς και την αποτυχία ατελείωτων φαρμακοθεραπευτικών παρεμβάσεων με κατώτερο όφελος. Η ομοιότητα στην συμπτωματολογία σε αυτές τις καταστάσεις που εμφανίζουν υπεραλγησία και κεντρική ευαισθητοποίηση με πιθανή κοινή υποκείμενη παθοφυσιολογία υποδηλώνει ότι μια κλινική ανεπάρκεια ενδοκανναβινοειδών μπορεί να χαρακτηρίζει την προέλευσή τους. Η βασική υπόθεση είναι ότι, όλοι οι άνθρωποι έχουν έναν υποκείμενο ενδοκανναβινοειδή τόνο (το σύνολο του ενδοκανναβινοειδούς συστήματος το οργανισμού ενός ατόμου) που είναι μια αντανάκλαση των επιπέδων των ενδοκανναβινοειδών, του ανανδαμιδίου (αραχιδονυλαιθανολαμίδη) και της 2-αραχιδονυλογλυκερόλης, της παραγωγής τους, του μεταβολισμού τους και της σχετικής αφθονίας και κατάστασης των κανναβινοειδών υποδοχέων. Η θεωρία είναι ότι, σε ορισμένες συνθήκες, είτε συγγενής είτε επίκτητες, ο ενδοκανναβινοειδής τόνος καθίσταται ανεπαρκής και παραγωγικός των παθοφυσιολογικών συνδρόμων. Όταν προτάθηκε για πρώτη φορά το 2001 και μετέπειτα, αυτή η θεωρία βασίστηκε σε γενετική αλληλεπικάλυψη και συννοσηρότητα, πρότυπα συμπτωματολογίας που θα μπορούσαν να μεσολαβούνται από το ενδοκανναβινοειδές σύστημα (ΕΚΣ) και το γεγονός ότι η εξωγενής θεραπεία με κανναβινοειδή παρείχε συχνά συμπτωματικό όφελος. Ωστόσο, δεν υπήρχαν αντικειμενικά στοιχεία και δεδομένα επίσημης κλινικής δοκιμής. Επί του παρόντος, ωστόσο, έχουν τεκμηριωθεί στατιστικά σημαντικές διαφορές στα επίπεδα ανανδαμιδίου στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό σε ημικρανίες και προηγμένες μελέτες απεικόνισης έχουν δείξει υπολειτουργία του ΕΚΣ σε διαταραχή μετατραυματικού στρες. Πρόσθετες μελέτες παρείχαν μια πιο σταθερή βάση για τη θεωρία, ενώ τα κλινικά δεδομένα έχουν επίσης αποδείξει μειωμένο πόνο, βελτιωμένο ύπνο και άλλα οφέλη στην θεραπεία με τα κανναβινοειδή και με τις συμπληρωματικές προσεγγίσεις στον τρόπο ζωής που επηρεάζουν το ΕΚΣ”.

(2). Vincenzo Di Marzo, Isabel Matias “Endocannabinoid control of food intake and energy balance” (Ενδοκανναβινοειδής έλεγχος της πρόσληψης τροφής και της ενεργειακής ισορροπίας) Nat Neurosci.2005 May;8(5):585-9.

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15856067/

Περίληψη

“Η κάνναβη και το κύριο ψυχοτρόπο συστατικό της, η Δέλτα(9)-Τετραϋδροκανναβινόλη, διεγείρουν την όρεξη και αυξάνουν το σωματικό βάρος σε σύνδρομα καχεξίας, υποδηλώνοντας ότι ο CB(1) κανναβινοειδής υποδοχέας και οι ενδογενείς προσδέτες του, τα ενδοκανναβινοειδή, εμπλέκονται στον έλεγχο της ενεργειακής ισορροπίας. Το ενδοκανναβινοειδές σύστημα ελέγχει την πρόσληψη τροφής τόσο μέσω κεντρικών όσο και περιφερειακών μηχανισμών και μπορεί επίσης να διεγείρει την λιπογένεση και τη συσσώρευση λίπους. Εδώ συζητάμε την πολύπλευρη ρύθμιση της ενεργειακής ομοιόστασης από τα ενδοκανναβινοειδή, μαζί με τις εφαρμογές τους στην θεραπεία των διατροφικών διαταραχών και των μεταβολικών συνδρόμων”.

(3). Anita R Alvheim, Marian K Malde, Douglas Osei-Hyiaman, Yu Hong Lin, Robert J Pawlosky, Lise Madsen, Karsten Kristiansen, Livar Frøyland, Joseph R Hibbeln “Dietary Linoleic Acid Elevates Endogenous 2-AG and Anandamide and Induces Obesity” (Το διαιτητικό λινελαϊκό οξύ αυξάνει την ενδογενή 2-AG και το Ανανδαμίδιο και προκαλεί παχυσαρκία) Obesity (Silver Spring). 2012 Oct;20(10):1984–1994.

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3458187/

Περίληψη

“Η καταστολή του υπερδραστήριου ενδοκανναβινοειδούς τόνου είναι ένας κρίσιμος στόχος για τη μείωση της παχυσαρκίας. Η ραχοκοκαλιά και των δύο ενδοκανναβινοειδών, της 2-αραχιδονυλογλυκερόλης(2-AG) και του ανδαδαμιδίου (ΑΕΑ) είναι το α-αραχιδονικό οξύ (arachidonic acid, AA) ω-6 λιπαρού οξέος. Εδώ θεωρήσαμε ότι η υπερβολική διατροφική πρόσληψη λινελαϊκού οξέος (linoleic acid, LA), ο πρόδρομος του AA, θα προκαλούσε υπερκινητικότητα ενδοκανναβινοειδών και θα προωθούσε την παχυσαρκία. Το LA απομονώθηκε ως ανεξάρτητη μεταβλητή για να αντανακλά τη διατροφική αύξηση του LA από 1% ενέργειας (en%) σε 8en% που παρατηρήθηκε στις ΗΠΑ κατά τη διάρκεια του 20ου αιώνα. Στα ποντίκια δόθηκαν δίαιτες που περιείχαν 1en% LA, 8en% LA και 8en% LA + 1en% εικοσαπεντανοϊκό οξύ (eicosapentaenoic acid, EPA) + δοκοσαεξανοϊκό οξύ (docosahexaenoic acid, DHA) σε δίαιτες μεσαίου λίπους (35en% λίπος) και υψηλών λιπαρών δίαιτες (60en%) για 14 εβδομάδες από τον απογαλακτισμό. Η αύξηση του LA από 1en% σε 8en% αύξησε τα AA-φωσφολιπίδια (AA-phospholipids, PL) στο ήπαρ και τα ερυθροκύτταρα, τριπλασίασε τα 2-AG + 1-AG και AEA που σχετίζονται με αυξημένη πρόσληψη τροφής, ενισχυμένη τροφή και πάχος σε ποντίκια. Η μείωση των AA-PL με την προσθήκη 1en% λιπών μακράς αλυσίδας ω-3 σε 8en% LA δίαιτες, οδήγησε σε μεταβολικά μοτίβα που μοιάζουν με τις 1en% LA δίαιτες. Η επιλεκτική μείωση του LA σε 1en% ανέστρεψε τις παχυσαρκικές ιδιότητες μιας δίαιτας με 60% σε λιπαρά Αυτές οι δίαιτες σε ζώα διαμόρφωσαν τις αυξήσεις της κατανάλωσης LA στον άνθρωπο του 20ού αιώνα, αλλαγές που σχετίζονται στενά με τα αυξανόμενα ποσοστά επικράτησης της παχυσαρκίας. Συνοπτικά, το διαιτητικό LA αύξησε τα AA στον ιστό και στη συνέχεια αύξησε τα 2-AG + 1-AG και AEA με αποτέλεσμα την ανάπτυξη παχυσαρκίας που προκαλείται από την διατροφή. Η λιπογόνος δράση του LA μπορεί να αποφευχθεί με την κατανάλωση επαρκών EPA και DHA για τη μείωση της συγκέντρωσης AA-PL και την ομαλοποίηση του ενδοκανναβινοειδούς τόνου”.

(4). A P Simopoulos “The importance of the ratio of omega-6/omega-3 essential fatty acids” (Η σημασία της αναλογίας των απαραίτητων λιπαρών οξέων ωμέγα-6 προς ωμέγα-3) Biomed Pharmacother. 2002 Oct;56(8):365-79.

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12442909/

Περίλψηψη

“Αρκετές πηγές πληροφοριών υποδηλώνουν ότι τα ανθρώπινα όντα εξελίχθηκαν σε μια δίαιτα με αναλογία ωμέγα-6 προς ωμέγα-3 απαραίτητα λιπαρά οξέα (essential fatty acids, EFA) περίπου στο 1, ενώ στις δυτικές δίαιτες η αναλογία είναι 15/1 με 16,7/1. Οι δυτικές δίαιτες έχουν ανεπάρκεια λιπαρών οξέων ωμέγα-3 και έχουν υπερβολικές ποσότητες λιπαρών οξέων ωμέγα-6 σε σύγκριση με την διατροφή με την οποία εξελίχθηκαν τα ανθρώπινα όντα και τα γενετικά τους πρότυπα. Υπερβολικές ποσότητες ωμέγα-6 πολυακόρεστων λιπαρών οξέων (polyunsaturated fatty acids, PUFA) και πολύ υψηλή αναλογία ωμέγα-6 προς ωμέγα-3, όπως βρίσκεται στη σημερινή δυτική δίαιτα, προάγουν την παθογένεση πολλών ασθενειών, όπως καρδιαγγειακές παθήσεις, καρκίνο και φλεγμονώδεις και αυτοάνοσες ασθένειες, ενώ τα αυξημένα επίπεδα των ωμέγα-3 PUFA (χαμηλή αναλογία ωμέγα-6 / ωμέγα-3) ασκούν κατασταλτικά αποτελέσματα. Στη δευτερογενή πρόληψη της καρδιαγγειακής νόσου, ένας λόγος 4/1 συσχετίστηκε με μείωση κατά 70% της συνολικής θνησιμότητας. Μια αναλογία 2,5/1 μείωσε τον πολλαπλασιασμό των κυττάρων στο ορθό σε ασθενείς με καρκίνο του παχέος εντέρου, ενώ μια αναλογία 4/1 με την ίδια ποσότητα ωμέγα-3 PUFA δεν είχε καμία επίδραση. Η χαμηλότερη αναλογία ωμέγα-6 / ωμέγα-3 σε γυναίκες με καρκίνο του μαστού συσχετίστηκε με μειωμένο κίνδυνο. Μια αναλογία 2-3/1 κατέστειλε την φλεγμονή σε ασθενείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα και μια αναλογία 5/1 είχε ευεργετική επίδραση σε ασθενείς με άσθμα, ενώ η αναλογία 10/1 είχε αρνητικές συνέπειες. Αυτές οι μελέτες δείχνουν ότι η βέλτιστη αναλογία μπορεί να διαφέρει ανάλογα με την υπό εξέταση ασθένεια. Αυτό συμβαδίζει με το γεγονός ότι οι χρόνιες ασθένειες είναι πολυγονικές και πολυπαραγοντικές. Επομένως, είναι πολύ πιθανό η θεραπευτική δόση των ωμέγα-3 λιπαρών οξέων να εξαρτάται από τον βαθμό σοβαρότητας της νόσου που προκύπτει από τη γενετική προδιάθεση. Μια χαμηλότερη αναλογία ωμέγα-6 / ωμέγα-3 λιπαρών οξέων είναι πιο επιθυμητή για τη μείωση του κινδύνου πολλών από τις χρόνιες ασθένειες υψηλού επιπολασμού στις δυτικές κοινωνίες, καθώς και στις αναπτυσσόμενες χώρες, που εξάγονται στον υπόλοιπο κόσμο”.

(5). Russell L Carr, Abdolsamad Borazjani, Matthew K Ross “Effect of Developmental Chlorpyrifos Exposure, on Endocannabinoid Metabolizing Enzymes, in the Brain of Juvenile Rats” (Επίδραση της αναπτυξιακής έκθεσης σε χλωριόφυρο, στα ένζυμα μεταβολισμού ενδοκανναβινοειδών, στον εγκέφαλο των νεαρών αρουραίων) Toxicol Sci. 2011 Jul;122(1):112–120.

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3143466/

Περίληψη

“Τα ενδογενή κανναβινοειδή 2-αραχιδονυλογλυκερόλη (2-AG) και αραχιδονόυλοαιθανολαμίδη (ΑΕΑ ή ανανδαμίδιο) παίζουν ζωτικούς ρόλους κατά την ανάπτυξη του νευρικού συστήματος, συμπεριλαμβανομένης της ρύθμισης της αξονικής καθοδήγησης και της συναπτογένεσης. Η ενζυματική αποικοδόμηση των 2-AG και ΑΕΑ είναι πολύ ευαίσθητη στην αναστολή από οργανοφωσφορικές ενώσεις in vitro. Επιπλέον, η οξεία in vivo έκθεση ενήλικων ζώων στο γεωργικό εντομοκτόνο χλωριόφυρο (chlorpyrifos, CPS) προκάλεσε μέτρια αναστολή τόσο της υδρόλυσης 2-AG όσο και του AEA. Ωστόσο, τα αποτελέσματα της επαναλαμβανόμενης έκθεσης σε χαμηλότερα επίπεδα CPS, ειδικά κατά την ανάπτυξη, στον μεταβολισμό των ενδοκανναβινοειδών στον εγκέφαλο δεν είναι γνωστά. Για να το εξετάσουμε αυτό, τα νεογνά αρουραίων εκτέθηκαν σε χορήγηση από το στόμα καθημερινά από τις μεταγεννητικές ημέρες 10-16 σε 1,0, 2,5 ή 5,0mg/kg CPS. Η αύξηση σωματικού βάρους μειώθηκε κατά 5,0mg/kg σε όλες τις ημέρες της θεραπείας ενώ 2,5mg/kg μείωσε την αύξηση βάρους μόνο τις τελευταίες δύο ημέρες της θεραπείας. Στην 4-hμετά την έκθεση την 16η ημέρα, η δραστηριότητα της χολεστεστεράσης (cholinesterase, ChE)του πρόσθιου εγκεφάλου και η υδρόλυση των 2-AG και AEA παρεμποδίστηκαν με δοσοεξαρτώμενο τρόπο και η έκταση της αναστολής από το υψηλότερο στο χαμηλότερο επίπεδο ήταν υδρόλυση AEA > Δραστηριότητα ChE > 2-AG υδρόλυση. Η έκταση της αναστολής της υδρόλυσης ΑΕΑ ήταν περίπου διπλάσια από εκείνη της δραστικότητας ChE με την υδρόλυση ΑΕΑ να απομακρύνεται ουσιαστικά κατά 2,5 και 5,0mg/kg και 1,0mg/kg προκαλώντας 40% αναστολή. Η ευαισθησία της υδρόλυσης AEA, σε σύγκριση με τους κανονικούς στόχους όπως η δραστηριότητα ChE, υποδηλώνει έναν πιθανό εναλλακτικό αναπτυξιακό στόχο για CPS. Η αναστολή της υδρόλυσης AEA θα μπορούσε να οδηγήσει σε συσσώρευση ενδοκανναβινοειδών, η οποία θα μπορούσε να αλλάξει τη φυσιολογική σηματοδότηση ενδοκανναβινοειδών κατά την ωρίμανση του εγκεφάλου”.

(6). Lin Chen, Jing Zhang, Fan Li, Yue Qiu, Lu Wang, Ying-hua Li, Jing Shi, Hui-Lin Pan, Man Li “Endogenous anandamide and cannabinoid receptor-2 contribute to electroacupuncture analgesia in rats” (Το ενδογενές ανανδαμίδιο και ο κανναβινοειδούς υποδοχές-2 συμβάλλουν στην αναλγησία σε ηλεκτρο-βελονισμό σε αρουραίους) J Pain. 2009 Jul;10(7):732-9.

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19409856/

Περίληψη

“Ο βελονισμός χρησιμοποιείται ευρέως κλινικά για τη θεραπεία οξέων και χρόνιων παθήσεων, αλλά οι μηχανισμοί στους οποίους βασίζεται η επίδρασή του δεν είναι πλήρως κατανοητοί. Αν και τα ενδοκανναβινοειδή εμπλέκονται στη διαμόρφωση της αισθαλγησίας σε ζωικά μοντέλα και σε ανθρώπους, ο ρόλος τους στην αναλγησία στον βελονισμό δεν έχει αξιολογηθεί. Σε αυτήν την αναφορά, προσδιορίσαμε την επίδραση του ηλεκτρο-βελονισμού (electroacupuncture, EA) στα επίπεδα του ανανδαμιδίου στον ιστό του δέρματος και τον ρόλο των κανναβινοειδών CB1 και CB2 υποδοχέων στην αναλγητική επίδραση του ΕΑ σε ένα ζωικό μοντέλο φλεγμονώδους πόνου. Ο φλεγμονώδης πόνος προκλήθηκε με τοπική ένεση πλήρους ανοσοενισχυτικού Freund (complete Freund’s adjuvant, CFA) σε οπίσθιο πόδι των αρουραίων. Η θερμική υπεραλγησία εφαρμόστηκε με ερεθισμό θερμότητας με ακτινοβολία και η μηχανική αλλοδυνία ποσοτικοποιήθηκε με von Frey filaments. Η συγκέντρωση ανανδαμιδίου στον ιστό του δέρματος μετρήθηκε χρησιμοποιώντας υγρή χρωματογραφία υψηλής απόδοσης. Ο ΕΑ, που εφαρμόζεται στα GB30 και GB34, στα 2 και 100Hz μείωσε σημαντικά τη θερμική υπεραλγησία και την μηχανική αλλοδυνία που προκαλείται από έγχυση CFA. Σε σύγκριση με την εικονική ομάδα, ο ΕΑ αύξησε σημαντικά το επίπεδο ανανδαμιδίου στον φλεγμονώδη δερματικό ιστό. Τοπική προκατεργασία με έναν συγκεκριμένο ανταγωνιστή υποδοχέα CB2, του AM630, σημαντικά ελάττωσε το αντι-αισθαλγησιακό αποτέλεσμα του ΕΑ. Ωστόσο, το αποτέλεσμα του ΕΑ δεν άλλαξε σημαντικά από το ΑΜ251, έναν επιλεκτικό ανταγωνιστή υποδοχέα CB1. Αυτά τα ευρήματα υποδηλώνουν ότι ο ΕΑ ενισχύει την τοπική απελευθέρωση ενδογενούς ανανδαμιδίου από φλεγμονώδεις ιστούς. Η ενεργοποίηση των περιφερειακών υποδοχέων CB2 συμβάλλει στην αναλγητική επίδραση του ΕΑ στον φλεγμονώδη πόνο.

Προοπτική: Αυτή η μελέτη δείχνει ότι ο ηλεκτρο-βελονισμός αυξάνει το επίπεδο ανανδαμιδίου στους φλεγμονώδεις ιστούς του δέρματος και οι υποδοχείς CB2 συμβάλλουν στην αναλγητική επίδραση του ηλεκτρο-βελονισμού σε ένα μοντέλο φλεγμονώδους πόνου σε αρουραίους. Αυτές οι πληροφορίες βελτιώνουν την κατανόηση των μηχανισμών που εμπλέκονται στην αναλγητική επίδραση του βελονισμού”.

(7). Nissar A Darmani, Angelo A Izzo, Brian Degenhardt, Marta Valenti, Giuseppe Scaglione, Raffaele Capasso, Italo Sorrentini, Vincenzo Di Marzo “Involvement of the cannabimimetic compound, N-palmitoyl-ethanolamine, in inflammatory and neuropathic conditions: review of the available pre-clinical data, and first human studies” (Συμμετοχή της κανναβομιμητικής ένωσης, Ν-παλμιτοϋλο-αιθανολαμίνης, σε φλεγμονώδεις και νευροπαθητικές καταστάσεις: ανασκόπηση των διαθέσιμων προ-κλινικών δεδομένων και των πρώτων μελετών σε ανθρώπους) Neuropharmacology.2005 Jun;48(8):1154-63.

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15910891/

Περίληψη

“Η ενδογενής κανναβομιμητική ένωση και το ανάλογο του ανανδαμιδίου, η Ν-παλμιτοϋλ-αιθανολαμίνη (N-palmitoyl-ethanolamine, ΡΕΑ), αποδείχθηκε ότι ασκεί ισχυρά αντιφλεγμονώδη και αναλγητικά αποτελέσματα σε πειραματικά μοντέλα σπλαχνικού, νευροπαθητικού και φλεγμονώδους πόνου ενεργώντας μέσω πολλών πιθανών μηχανισμών. Ωστόσο, έχουν αναφερθεί μόνο ελάχιστα δεδομένα σχετικά με τη ρύθμιση των επιπέδων PEA κατά τη διάρκεια παθολογικών καταστάσεων σε ζώα ή, ιδιαίτερα, σε ανθρώπους. Εξετάζουμε την τρέχουσα βιβλιογραφία για την PEA και αναφέρουμε τα αποτελέσματα τριών ξεχωριστών μελετών που δείχνουν ότι οι συγκεντρώσεις της αυξάνονται σημαντικά κατά τη διάρκεια τριών διαφορετικών φλεγμονωδών και νευροπαθητικών καταστάσεων, δύο εκ των οποίων έχουν αξιολογηθεί σε ανθρώπους και μία σε μοντέλο ποντικού. Σε ασθενείς που πάσχουν από χρόνιο πόνο στην πλάτη, τα επίπεδα PEA στο αίμα δεν ήταν σημαντικά διαφορετικά από αυτά των υγιών εθελοντών, αλλά αυξήθηκαν σημαντικά και διαφορετικά (1,6 φορές, P <0,01, N = 10 ανά ομάδα) 30 λεπτά μετά από θεραπεία οστεοπαθητικού τύπου χειραγώγησης. Στη δεύτερη μελέτη, τα επίπεδα PEA στο δέρμα του ποδιού σε ποντίκια με διαβητικό νευροπαθητικό πόνο που προκλήθηκε από στρεπτοζοτοκίνη βρέθηκαν να είναι σημαντικά υψηλότερα (1,5 φορές, P <0,005, N = 5) από αυτά των ποντικών ελέγχου. Στην τρίτη μελέτη, τα επίπεδα ΡΕΑ του παχέος εντέρου στις βιοψίες από ασθενείς με ελκώδη κολίτιδα βρέθηκαν να είναι 1,8 φορές υψηλότερα (P <0,05, N = 8-10) από αυτά σε υγιή άτομα. Αυτά τα ετερογενή δεδομένα, μαζί με προηγούμενα ευρήματα που εξετάστηκαν εδώ, τεκμηριώνουν την υπόθεση ότι η ΡΕΑ είναι ένας ενδογενής μεσολαβητής της οποίας τα επίπεδα αυξάνονται μετά από νευροφλεγμονώδεις ή νευροπαθητικές καταστάσεις τόσο σε ζώα όσο και σε ανθρώπους, πιθανώς για να ασκήσει τοπική αντιφλεγμονώδη και αναλγητική δράση”.

(8). John M McPartland, Geoffrey W Guy, Vincenzo Di Marzo “Care and Feeding of the Endocannabinoid System: A Systematic Review of Potential Clinical Interventions that Upregulate the Endocannabinoid System” (Φροντίδα και τροφοδότηση του ενδοκανναβινοειδούς συστήματος: Μια συστηματική ανασκόπηση πιθανών κλινικών παρεμβάσεων που ρυθμίζουν το ενδοκανναβινοειδές σύστημα) PLoS One.2014;9(3):e89566.

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3951193/

Περίληψη

“Ιστορικό: Το ‘κλασικό’ ενδοκανναβινοειδές σύστημα (ΕΚΣ) περιλαμβάνει τους υποδοχείς κανναβινοειδών CB1 και CB2, τους συνδέτες του ΕΚΣ, το ανανδαμίδιο (AEA) και η 2-αραχιδονυλογλυκερόλη (2-AG), και τα μεταβολικά ένζυμα τους. Μια αναδυόμενη βιβλιογραφία τεκμηριώνει το ‘σύνδρομο ενδοκανναβινοειδούς ανεπάρκειας’ως αιτιολογία της ημικρανίας, της ινομυαλγίας, του συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου, των ψυχολογικών διαταραχών και άλλων καταστάσεων. Πραγματοποιήσαμε μια συστηματική ανασκόπηση των κλινικών παρεμβάσεων που ενισχύουν το ΕΚΣ – με τρόπους ρύθμισης των κανναβινοειδών υποδοχέων, αύξηση της σύνθεσης των υποκαταστατών ή αναστολή της υποβάθμισης των προσδεμάτων.

Μεθοδολογία / Κύρια ευρήματα: Αναζητήσαμε στο PubMed για κλινικές δοκιμές, μελέτες παρατήρησης και προκλινική έρευνα. Η σύνθεση δεδομένων ήταν ποιοτική. Τα κριτήρια αποκλεισμού περιόρισαν τα αποτελέσματα σε 184 in vitro μελέτες, 102 in vivo μελέτες σε ζώα και 36 μελέτες σε ανθρώπους. Τα στοιχεία δείχνουν ότι αρκετές κατηγορίες φαρμακευτικών προϊόντων ρυθμίζουν το ΕΚΣ, συμπεριλαμβανομένων των αναλγητικών (ακεταμινοφαίνη, μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα, οπιοειδή, γλυκοκορτικοειδή), των αντικαταθλιπτικών, αντιψυχωσικών, αγχολυτικών και αντισπασμωδικών. Οι κλινικές παρεμβάσεις που χαρακτηρίζονται ως ‘συμπληρωματική και εναλλακτική ιατρική’ ρυθμίζουν επίσης το ΕΚΣ: μασάζ και χειρισμός, βελονισμός, συμπληρώματα διατροφής και φυτικά φάρμακα. Η τροποποίηση του τρόπου ζωής (διατροφή, έλεγχος βάρους, άσκηση και χρήση ψυχοδραστικών ουσιών, αλκοόλ, καπνός, καφές, κάνναβη) διαμορφώνουν επίσης το σύστημα ΕΚΣ (αρνητικά ή θετικά).

Συμπεράσματα / Σημασία: Λίγες κλινικές δοκιμές έχουν αξιολογήσει παρεμβάσεις που ρυθμίζουν το ΕΚΣ. Πολλές προκλινικές μελέτες δείχνουν άλλες πιθανές προσεγγίσεις. Απαιτούνται ανθρώπινες δοκιμές για να εξερευνήσουν αυτές τις πολλά υποσχόμενες παρεμβάσεις”.

2 σχόλια