Αναδημοσίευση με μετάφραση από:
CannaTech, “How Medical Cannabis Could Treat Parkinson’s Disease”
http://www.cannatech.news/2017/08/09/how-medical-cannabis-could-treat-parkinsons-disease/,
By Julie Godard http://www.cannatech.news/author/julie-godard/ , August 9, 2017,
Health http://www.cannatech.news/category/health/,
News http://www.cannatech.news/category/news/
Parkinson http://www.cannatech.news/category/health/parkinson/
Μετάφραση/Επιμέλεια: Σίμος Δαλυριάδης
Η νόσος του Parkinson (διαβάζεται: Πάρκινσον) είναι μια ασθένεια που σχετίζεται με τον εγκέφαλο και είναι σχεδόν αδύνατο να εντοπιστεί. Αλλά πώς θα μπορούσε η ιατρική χρήση κάνναβης να βοηθήσει τους ασθενείς να διαχειριστούν τα συμπτώματα;
Τις τελευταίες δύο δεκαετίες, η κάνναβη έχει καταστεί μια εναλλακτική λύση θεραπείας για πολλούς ασθενείς σε όλο τον κόσμο.
Ενώ οι ιατρικές μελέτες στον τομέα αυτό δεν είναι πλήρεις, υπήρξαν πολλά υποσχόμενα ευρήματα τόσο σε ιατρικά εργαστήρια όσο και εκτός αυτών, τα οποία μπορεί να είναι δείκτες μελλοντικών θεραπειών που θα μπορούσαν να βασίζονται στην κάνναβη. Μία ασθένεια που ονομάζεται νόσος του Parkinson έχει βρεθεί πρόσφατα στο προσκήνιο της ιατρικής έρευνας που περιλαμβάνει ιατρικές θεραπείες με κάνναβη.
Τι είναι η νόσος του Parkinson;
Η νόσος του Parkinson[1] είναι μια νευροεκφυλιστική διαταραχή του εγκεφάλου που συμβαίνει όταν υπάρχει βραδεία μείωση της ποσότητας ντοπαμίνης που παράγεται στα νευρικά κύτταρα του ανθρώπινου εγκεφάλου. Η ντοπαμίνη είναι η χημική ουσία του εγκεφάλου που επιτρέπει τις συντονισμένες και ομαλές κινήσεις μυών στο σώμα.
[1] “Parkinson’s Disease” (Νόσος του Parkinson) https://medlineplus.gov/parkinsonsdisease.html
Επειδή η ασθένεια επηρεάζει τις κινήσεις ενός ατόμου και αρχίζει σταδιακά και επειδή δεν υπάρχει κάποια εργαστηριακή εξέταση για τον έλεγχο για την ασθένεια, μπορεί να είναι δύσκολο να εντοπιστεί από νωρίς. Μέσω μιας εμπεριστατωμένης εξέτασης του ιατρικού ιστορικού[2] του ασθενούς και των επαναλαμβανόμενων νευρολογικών εξετάσεων, οι περισσότερες περιπτώσεις μπορούν να διαγνωσθούν. Η νόσος του Parkinson δεν διαγιγνώσκεται γενικά στους νεότερους ανθρώπους.
Η ηλικία των 60 ετών είναι η ηλικία κατά την οποία συνήθως αρχίζει να επηρεάζει έναν ασθενή. Για να επηρεάσει αισθητά η ασθένεια, πρέπει να επηρεαστεί το 60-80% των νευρικών κυττάρων του ασθενούς. Τα σημάδια πρώιμης προειδοποίησης[3] της νόσου του Parkinson περιλαμβάνουν:
- Τρέμουλο ή συνεχής επαναλαμβανόμενη κίνηση
- Μικρή σε μέγεθος γραφή σε χειρόγραφα
- Απώλεια της αίσθησης της οσμής
- Δυσκολία στον ύπνο
- Ζητήματα στην μετακίνηση ή στο περπάτημα
- Δυσκοιλιότητα
- Σιγανή ή χαμηλή φωνή
- Πρόσωπο μάσκα (χωρίς έκφραση)
- Ζάλη / λιποθυμία
- Καμπούριασμα
[2] “Israeli CRO Contracted By Axim For CBD Chewing Gum Trials” (Μια Ισραηλινή CRO (contract research organization, ερευνητικός οργανισμός με σύμβαση) έκλεισε συμβόλαιο με την Axim για δοκιμές σε τσίχλες που περιέχουν CBD) http://www.cannatech.news/2017/08/08/israeli-cro-contracted-by-axim-for-cbd-chewing-gum-trials/
[3] “10 Early Warning Signs of Parkinson’s Disease, How to tell if you or someone you love might have Parkinson’s” (10 σημάδια πρώιμης προειδοποίησης για τη νόσο του Parkinson, Πώς να πείτε εάν εσείς ή κάποιος που αγαπάτε μπορεί να έχει την νόσο του Parkinson) http://www.parkinson.org/understanding-parkinsons/10-early-warning-signs
Ενώ η νόσος του Parkinson δεν είναι θανατηφόρα, οι επιπλοκές από αυτήν μπορεί να είναι και δεν υπάρχει καμία θεραπεία. Ο στόχος της όποιας θεραπείας είναι να προσφέρει μια όσο το δυνατόν καλύτερης ποιότητας ζωή μετά τη διάγνωση της νόσου.
Ποια είναι τα συμπτώματα της νόσου του Parkinson;
Υπάρχουν τέσσερα κύρια στάδια της νόσου του Parkinson, τα οποία συνοδεύονται από τα δικά τους συμπτώματα.
- Το πρώτο στάδιο περιλαμβάνει ήπια συμπτώματα που δεν παρεμβαίνουν στις φυσιολογικές, καθημερινές δραστηριότητες των ασθενών –συμβαίνει τρέμουλο και άλλα συμπτώματα κίνησης, αλλά μόνο σε μία πλευρά του σώματος. Οι αλλαγές στη στάση του σώματος, στο περπάτημα και στις εκφράσεις του προσώπου μπορεί να γίνουν εμφανείς στους φίλους ή την οικογένεια σε αυτό το στάδιο.
- Στο δεύτερο στάδιο, μπορεί να εμφανιστούν τρέμουλο και δυσκαμψία και στις δύο πλευρές του σώματος, ενώ θέματα στην πεζοπορία και στην στάση είναι προφανή. Οι καθημερινές εργασίες μπορεί να γίνουν πιο δύσκολες ή να χρειάζονται περισσότερο χρόνο διεκπεραίωσης, αλλά ο ασθενής θα πρέπει να να μπορεί να είναι αυτοδύναμος.
- Το τρίτο στάδιο περιλαμβάνει συχνά απώλεια ισορροπίας και βραδύτερες κινήσεις, ενδεχομένως με συχνές πτώσεις. Η ανεξαρτησία είναι ακόμα δυνατή, αλλά το ντύσιμο και το φαγητό μπορεί να γίνουν όλο και πιο δύσκολα σε αυτό το στάδιο.
- Στο τέταρτο στάδιο, τα συμπτώματα της νόσου του Parkinson μπορεί να απαιτούν βοήθεια από έναν συνοδό και να βοηθά στα καθημερινά καθήκοντα –αυτό συνήθως έχει ως αποτέλεσμα την απώλεια της ανεξαρτησίας. Βοήθεια από την οικογένεια, έναν φίλο ή μια νοσοκόμα που επισκέπτεται καθημερινά ή ζει με τον ασθενή μπορεί τώρα να απαιτείται.
- Στο πέμπτο στάδιο, η δυσκαμψία των ποδιών μπορεί να εμποδίζει τον ασθενή να περπατήσει και να απαιτήσει 24ωρη νοσηλευτική φροντίδα. Παρόλο που τα περισσότερα συμπτώματα της νόσου του Parkinson σχετίζονται συνήθως με φυσικά προβλήματα, τα ακόλουθα μη κινητικά συμπτώματα είναι επίσης κοινά, ιδιαίτερα στο στάδιο πέντε:
* Κατάθλιψη και άγχος
* Θέματα με εστιασμένη προσοχή, προγραμματισμό, αργές σκέψεις, γλώσσα και μνήμη
* Αλλαγές προσωπικότητας
* Άνοια, ψευδαισθήσεις ή αυταπάτες
* Ορθοστατική υπόταση
* Διαταραχές ύπνου
* Δυσκοιλιότητα
* Ανορεξία
* Πόνος και κόπωση
* Προβλήματα όρασης
* Υπερβολική εφίδρωση
* Σεξουαλικά θέματα
* Απώλεια βάρους ή αύξηση
* Διαταραχές παρορμητικού ελέγχου
Τι ιατρικές θεραπείες είναι διαθέσιμες για τη νόσο του Parkinson;
Μεταξύ των τύπων ιατρικής θεραπείας που έχουν αποδειχθεί ότι μειώνουν τα συμπτώματα της νόσου του Parkinson είναι η χειρουργική επέμβαση, η βαθιά εγκεφαλική διέγερση (deep brain stimulation, DBS) και διάφορα συνταγογραφούμενα φάρμακα (τα πιο συνηθισμένα: carbidopa/levodopa, Sinemet, Azilect, Mirapex, ropinirole και Requip).
Στην DBS, χειρουργικά εμφυτευμένα ηλεκτρόδια στον εγκέφαλο μπλοκάρουν ηλεκτρικούς παλμούς από τα νευρικά κύτταρα που προκαλούν ανεπιθύμητες κινήσεις, σταματώντας τους τρόμους και τα άλλα συμπτώματα της νόσου του Parkinson.
Ένας γιατρός μπορεί να χρησιμοποιήσει απεικονίσεις μαγνητικής τομογραφίας (magnetic resonance imaging, MRI) ή αξονικής τομογραφίας (computed tomography, CT) για να εντοπίσει τα τμήματα του εγκεφάλου που παράγουν ανεπιθύμητες κινήσεις πριν από τη χειρουργική επέμβαση. Στην DBS χρησιμοποιείται χειρουργική εισαγωγή ενός νευροδιεγέρτη (παρόμοιο σε μέγεθος με ένα χρονόμετρο ή έναν καρδιακό βηματοδότη), ο οποίος παρέχει ηλεκτρική διέγερση σε στοχευμένες περιοχές του εγκεφάλου.
Η DBS συνήθως περιλαμβάνει τον θάλαμο, τον υποθαλαμικό πυρήνα και την ωχρά σφαίρα. Η DBS χρησιμοποιείται μόνο σε ασθενείς που δεν ανταποκρίνονται σε άλλα φάρμακα και θεραπείες και είναι μια επεμβατική διαδικασία. Η ιατρική χρήση της κάνναβη θα μπορούσε να βοηθήσει στην πρόληψη μιας τέτοιας διαδικασίας και να παράσχει μια επιλογή που οι ασθενείς της νόσου του Parkinson θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν στην ιδιωτικότητα των δικών τους σπιτιών.
Πώς μπορεί η ιατρική κάνναβη να βοηθήσει τους ασθενείς με νόσο του Parkinson;
Το National Parkinson’s Foundation αναγνωρίζει τις τρέχουσες έρευνες για την ιατρική χρήση της κάνναβη που γίνονται για τους ασθενείς με νόσο του Parkinson, σημειώνοντας ότι αρκετές ανέκδοτες αναφορές[4] δείχνουν μειωμένο τρέμουλο στους ασθενείς με νόσο του Parkinson.
Η ταινία “Ride with Larry”[5] είναι ένα ντοκιμαντέρ τριών μερών που παρουσιάζει τον Larry, έναν άνθρωπο με σοβαρή νόσο του Parkinson, που επέλεξε να κάνει ιατρική χρήση και να καταναλώσει κάνναβη για να τον βοηθήσει με το τρέμουλο και άλλα συμπτώματα.
Επειδή η κάνναβη μπορεί να αλληλεπιδράσει με νευρολογικούς υποδοχείς κανναβινοειδών (CB1 και CB2), επηρεάζει τον εγκέφαλο και μπορεί να ηρεμήσει το τρέμουλο σε ορισμένους ασθενείς.
[4] “Parkinson’s Disease tremor control with medicinal cannabis” (Ο έλεγχος του τρέμουλου στην νόσο του Parkinson με φάρμακο κάνναβης) https://www.youtube.com/watch?v=rAdDdTZuNA8
[5] “Medical Marijuana and Parkinson’s Part 1 of 3” (Ιατρική Χρήση Κάνναβης και Parkinson Μέρος 1 από 3) https://www.youtube.com/watch?v=LHvPIXGsrHk – “Medical Marijuana and Parkinson’s Part 2 of 3” (Ιατρική Χρήση Κάνναβης και Parkinson Μέρος 2 από 3) https://youtu.be/_ztEOsnIXp4 – “Medical Marijuana and Parkinson’s Part 1 of 3” (Ιατρική Χρήση Κάνναβης και Parkinson Μέρος 3 από 3) https://youtu.be/zNT8Zo_sfwo
Σε γενικές γραμμές, τα άτομα με νόσο του Parkinson έχουν λιγότερους υποδοχείς CB1 από τους ανθρώπους χωρίς αυτήν. Η ενίσχυση των υποδοχέων CB1[6] με ιατρική χρήση της κάνναβης φαίνεται να ανακουφίζει από τη δυσκινησία και να μειώνει το τρέμουλο.
Η δυσκολία διεξαγωγής κλινικών δοκιμών κάνναβης για τη νόσο του Parkinson οφείλεται και εξακολουθεί να επηρεάζεται από τους εθνικούς και διεθνείς νόμους σχετικά με τη ιατρική χρήση της κάνναβης, καθώς και για την δυσκολία διεξαγωγής διπλά τυφλής, ελεγχόμενης με εικονικό φάρμακο δοκιμής με κάνναβη. Ωστόσο, ορισμένοι ασθενείς είναι θετικοί στο ότι η ιατρική χρήση της κάνναβη βοηθά στο τρέμουλο και έχουν δημοσιεύσει βίντεο[7] της θεραπείας τους που λειτουργεί, σε ιστότοπους όπως το YouTube. Σε μια πιλοτική μελέτη[8], η ναβιλόνη (ένας αγωνιστής υποδοχέα κανναβινοειδών) μείωσε σημαντικά τη δυσκινησία σε επτά ασθενείς με νόσο του Parkinson.
Αρκετές άλλες μελέτες έχουν δείξει διαφορετικά αποτελέσματα, συμπεριλαμβανομένων των ωφελημάτων στα τικ αλλά χωρίς οφέλη για τη δυσκινησία.
[6] “Medical Marijuana and Parkinson’s Disease” (Η ιατρική χρήση κάνναβης και η νόσο του Πάρκινσον) http://www.parkinson.org/Understanding-Parkinsons/Treatment/Medical-Marijuana
[7] “Parkinson’s Disease and Cannabis Oil” (Η νόσος του Parkinson και το έλαιο κάνναβης) https://www.youtube.com/watch?v=XP5yxaVksbY
[8] “Cannabinoids reduce levodopa-induced dyskinesia in Parkinson’s disease: a pilot study” (Τα κανναβινοειδή μειώνουν τη δυσκινησία που προκαλείται από τη λεβοντόπα στη νόσο του Parkinson: μια πιλοτική μελέτη) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11739835
Μια πιο πρόσφατη μελέτη[9] που διεξήχθη στην Ευρώπη έδειξε ότι μερικοί ασθενείς με νόσο του Parkinson απολαμβάνουν τόσο την ανακούφιση από τον πόνο όσο και βελτιωμένη κινητική λειτουργία μετά από θεραπείες με κάνναβη.
Ασθενείς με νόσο του Parkinson σε περιοχές του κόσμου όπου η ιατρική χρήση της κάνναβης είναι νόμιμη έχουν τη δυνατότητα να συζητήσουν αυτή τη μορφή θεραπείας με τους γιατρούς ή τους επαγγελματίες του τομέα της υγείας εάν δεν ανταποκρίνονται στα φάρμακα ή στην DBS, αλλά απαιτούνται περισσότερες κλινικές δοκιμές για να βρεθούν αξιόπιστα αποτελέσματα γι’ αυτή την θεραπεία.
[9] “Effect of medical cannabis on thermal quantitative measurements of pain in patients with Parkinson’s disease” (Επίδραση της ιατρικής χρήσης της κάνναβης σε θερμικές ποσοτικές μετρήσεις του πόνου σε ασθενείς με νόσο του Parkinson) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27723182
