Όλα όσα πρέπει να ξέρεις για την υπογλώσσια χορήγηση της κάνναβης

(Αναδημοσίευση με μετάφραση από: zenpype, “Everything You Need To Know About Sublingual Marijuana Dosing” https://zenpype.com/everything-you-need-to-know-about-sublingual-marijuana-dosing/, August 12, 2017)

Όλο και περισσότεροι ασθενείς που κάνουν ιατρική χρήση της κάνναβης ανακαλύπτουν τα οφέλη της υπογλώσσιας χορήγησης μέσω αιθέριων ελαίων και βαμμάτων κάνναβης. Το κάπνισμα και η κατανάλωση βρώσιμων εξακολουθούν να είναι οι πιο δημοφιλείς τρόποι φαρμακοθεραπείας με κάνναβη, αλλά ανάλογα με την κατάστασή σου, μπορεί να είναι πιο αποτελεσματική η μετάβαση σου σε υπογλώσσια χορήγηση.

Υπογλώσσια σκευάσματα
“How to use medical cannabis sublingually with Dr. D”
(Πώς να χρησιμοποιήσεις την κάνναβη υπογλώσσια, με τον Dr. D)

Youtube βίντεο διάρκειας 00:03:03
Κανάλι Donald Davidson, M.D. https://www.youtube.com/channel/UCpkg3yQRJQMFadIZNWGLK1Q
Δημοσιεύτηκε στις 4 Απριλίου 2016
Υπότιτλοι του παραπάνω βίντεο στα ελληνικά: “Καλωσορίσατε, σήμερα θα μιλήσουμε για την ιατρική χρήση της κάνναβης με χορήγηση μέσω της υπογλώσσιας οδού, που σημαίνει ότι χορηγούμε το κατάλληλο σκεύασμα κάνναβης κάτω από τη γλώσσα και αυτό απορροφάται (κατά το μεγαλύτερο μέρος του) στα αγγεία που βρίσκονται ακριβώς κάτω από τη γλώσσα. Ωραία, γιατί όμως κάποιος θα ήθελε να χρησιμοποιήσει μια τέτοια μέθοδο χορήγησης; Γιατί είναι μια πολύ ταχεία μέθοδος χορήγησης και η έναρξη της επίδρασης ξεκινά μέσα σε πέντε με δέκα πέντε λεπτά αφού λάβεις το σκεύασμα κάτω από τη γλώσσα σου και θα αισθανθείς τα αποτελέσματα όπως πχ. την ανακούφιση από τον πόνο γρήγορα και γιατί κάποιοι άνθρωποι δεν θέλουν να καπνίσουν και είναι πολύ πιο γρήγορη η επίδραση με αυτόν τον τρόπο από ότι είναι με την κατανάλωση με βρώση, γιατί όταν τρώμε βρώσιμα σκευάσματα κάνναβης αυτά θα πρέπει να περάσουν στο στομάχι και μετά στο έντερο για να απορροφηθούν και αυτό μπορεί να πάρει κάπου ανάμεσα στην μια με δύο ώρες.

Ένας άλλος πολύ καλός λόγος για να χρησιμοποιήσει κάποιος την υπογλώσσια χορήγηση κάνναβης είναι ότι μπορεί πραγματικά να κανονίσει την δοσολογία του πιο εύκολα και συγκεκριμένα, ώστε ο καθένας να μπορεί ακριβώς να βρει το σημείο εκείνο που θέλει, την δόση ακριβώς που θέλει. Και τι εννοώ με αυτό; Ένα είδος σκευάσματος για υπογλώσσια χρήση είναι αυτές οι υπογλώσσιες ταμπλέτες (κάτι σαν μαλακές καραμέλες) που έρχονται συσκευασμένες σε ένα πακέτο και που στην πραγματικότητα προορίζεται για να τεμαχιστεί σε μικρότερα κομμάτια έτσι ώστε να επιτρέψει στον καθένα να κανονίσει την δόση που χρειάζεται / θέλει για να αντιμετωπίσει το πρόβλημά του και να ανακουφιστεί στο επίπεδο που θέλει. Αυτή η ταμπλέτα περιέχει συνολικά 50 mg και συνήθως οι περισσότεροι άνθρωποι θα πάρουν μια δόση γύρω στα 10 mg περίπου κάθε τρεις με τέσσερις ώρες ανάλογα με την ένταση πχ. του πόνου τους και καμιά φορά ίσως και περισσότερο. Αυτή η ταμπλέτα έχει πάνω της χαραγμένες 2 γραμμές σε σχήμα σταυρού (όπως έχουν και πολλά χάπια από άλλα φάρμακα) και μπορεί εύκολα κάποιος να την κόψει χωρίζοντας την σε 2 (25mg το κάθε κομμάτι) ή σε 4 κομμάτια (13mg το κάθε κομμάτι) και έτσι μπορεί κάποιος να χρησιμοποιήσει κάθε κομμάτι από την ταμπλέτα για να προγραμματίσει την δοσολογία του. Το κομμάτι της ταμπλέτας τοποθετείται κάτω από την γλώσσα και λειώνει εκεί αργά μέχρι να διαλυθεί.

Είναι πολύ εύκολο, με ένα μαχαιράκι από την κουζίνα του σπιτιού σου κόβεις την ταμπλέτα σε τεταρτημόρια τα οποία επειδή είναι και μικρότερα μπορούν να διαλυθούν πολύ πιο εύκολα κάτω από την γλώσσα. Έτσι με ένα κόστος περίπου στα 10 δολάρια που κοστίζει η ταμπλέτα μπορείς να έχεις τις δόσεις που χρειάζεσαι για 2 ή τέσσερις φορές, κάτι που αναλογικά έχει μικρότερο κόστος από ότι τα άλλα παυσίπονα φάρμακα.

Γι’ αυτό συστήνω να χρησιμοποιήσεις αυτό το είδος της χορήγησης με την ταμπλέτα χωρισμένη σε 4 κομμάτια, περίπου στα 10mg το καθένα και να εξοικειωθείς με τις επιδράσεις και αναλόγως να αυξήσεις ή να μειώσεις την δόση σύμφωνα με το δικό σου βέλτιστο σημείο αναφοράς για την ανακούφιση που χρειάζεσαι.
Επίσης, τα σκευάσματα υπογλώσσιας χορήγησης έρχονται και σε σπρέι, όπου η δόση κανονίζεται με ψεκασμούς, ένας ή δυο ψεκασμοί ανά δόση στην αρχή και αναλόγως αυξάνεις και μετά τον ψεκασμό της δόσης κάτω από την γλώσσα, διατηρούμε εκεί το υγρό για 1 λεπτό και μετά καταπίνουμε και περιμένουμε περίπου 15 με 20 λεπτά και στη συνέχεια βλέπεις τις επιδράσεις και κανονίζεις.

Το επόμενο είδος σκευάσματος εκτός από τα δυο προηγούμενα είναι το βάμμα και έρχεται με το δικό του μικρό σταγονόμετρο στο καπάκι και μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε για να ρίξουμε σταγόνες από υγρό ακριβώς κάτω από τη γλώσσα μας. Θα συνιστούσα να ξεκινήσεις με μια ή δύο σταγόνες και να περιμένεις περίπου 15 με 20 λεπτά για να δράσει για να δεις πώς αισθάνεσαι και στη συνέχεια να κανονίσεις την δοσολόγηση αυξάνοντας αργά (σε χρόνο και ποσότητα) μέχρι να έχεις το επίπεδο δόσης που χρειάζεσαι”.

Η υπογλώσσια δοσολογία σημαίνει ότι χορηγείς το φάρμακο μέσω του ιστού που βρίσκεται κάτω από τη γλώσσα[1]. Μέσω αυτής της μεθόδου χορήγησης, τα κανναβινοειδή εισέρχονται αμέσως στην κυκλοφορία του αίματος επειδή η υπογλώσσια κοιλότητα είναι γεμάτη με ιστούς πλούσιους σε αγγεία. Η υπογλώσσια δόση είναι η πιο γρήγορη μορφή ανακούφισης. Ιδανική για ασθενείς των οποίων οι συνθήκες απαιτούν για την αντιμετώπιση τους ταχείες θεραπευτικές επιδράσεις, όπως πχ. εκείνοι που πάσχουν από χρόνιο πόνο. Η υπογλώσσια εφαρμογή παρέχει τα αποτελέσματα της κάνναβης σε μόλις 30 δευτερόλεπτα έως 2 λεπτά.
[1] “Η απορρόφηση των φαρμάκων – Δρ. Αχιλ. Ε. Γεωργιάδης, ρευματολόγος”
(βλ. στο τέλος έχω συμπεριλάβει ολόκληρο το άρθρο, πολύ κατατοπιστικό, εξηγεί όλες τις μεθόδους χορήγησης φαρμάκων και πώς αυτές λειτουργούν)
http://www.myoskeletiko.com/farmaka/myoskeletiko-vivlio-farmakologiki-vasi-farmakeftikou-marketing/myoskeletiko-farmakokinhtikh/i-aporrofisi-ton-farmakon-e-georgiadis.html
Εδώ το κομμάτι με την ανάλυση της υπογλώσσιας χορήγησης:
“Υπογλώσσια (sublingual)
Το στόμα, και ιδιαίτερα η περιοχή κάτω από τη γλώσσα, έχει χρησιμοποιηθεί κατά καιρούς για τη χορήγηση φαρμάκων. Παρ’ όλο που ο βλεννογόνος του στόματος απορροφά εύκολα και διαθέτει καλή αιμάτωση, το φάρμακο που θα χορηγηθεί υπογλώσσια χρειάζεται να εκπληρώνει ορισμένες προϋποθέσεις:
* Να διαλύεται γρήγορα στην σίελο.
* Να έχει φαρμακολογικό αποτέλεσμα σε μικρές δόσεις
* Να μην ενοχλεί τοπικά τον ασθενή.
Από την άλλη πλευρά απαιτεί έναν ασθενή συνεργάσιμο. Το πλεονέκτημα της οδού αυτής είναι ότι το φάρμακο πρώτα δρα και μετά περνά από το έντερο και το ήπαρ για να μεταβολιστεί. Έτσι αποφεύγεται το φαινόμενο της πρώτης διόδου. Πολλά φάρμακα δίδονται σε υπογλώσσια χορήγηση όπως καρδιολογικά, βαρβιτουρικά, αντιφλεγμονώδη μη στεροειδή, βιταμίνες, κ.ά.
Η νιτρογλυκερίνη είναι το πιο γνωστό φάρμακο για υπογλώσσια χορήγηση. Πρόκειται για φάρμακο που προκαλεί αγγειοδιαστολή στα περιφερικά και τα καρδιακά αγγεία, όταν αυτά έχουν συσπαστεί και στενωθεί σε κρίση στηθάγχης. Η ταχύτατη δράση της (1-2 λεπτά) οφείλεται στο γεγονός ότι διαλύεται ταχύτατα στην σίελο, είναι αποτελεσματική σε πολύ μικρές δόσεις και τέλος ο μεταβολισμός της στο ήπαρ είναι ολοκληρωτικός. Συνεπώς, η χορήγησή της από το στόμα απαιτεί τη δημιουργία ειδικής χημικής σύνθεσης”.

Η υπογλώσσια εφαρμογή είναι σημαντικά καλύτερη επιλογή σε σύγκριση με την κατάποση για πολλούς, λόγω της μειωμένης βιοδιαθεσιμότητας στην πεπτική οδό. Η φαρμακευτική αγωγή με βρώσιμα μόνο επιτρέπει την απορρόφηση περίπου του 20% των κανναβινοειδών και αυτά πρέπει πρώτα να υποβληθούν σε επεξεργασία από το συκώτι προτού φτάσουν στην κυκλοφορία του αίματος. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο τα βρώσιμα χρειάζονται πολύ περισσότερο χρόνο για να επιδράσουν (30 λεπτά έως και μία ώρα ή περισσότερο), γεγονός που δεν τα καθιστά ιδανικά για ασθενείς που χρειάζονται γρήγορη ανακούφιση. Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις, οι ασθενείς υποβάλλονται σε φαρμακευτική αγωγή με βρώσιμα μετά από υπογλώσσια χορήγηση. Κάτι τέτοιο μπορεί να προσφέρει μια πιο ολιστική και πιο μακροχρόνια θεραπευτική εμπειρία, αφού με την υπογλώσσια χορήγηση έχουν μια άμεση επίδραση ενώ και με τα βρώσιμα έχουν μια μεγαλύτερης διάρκειας επίδραση.

Υπογλώσσια Εφαρμογή έναντι του Καπνίσματος
Ενώ η γρήγορη και αποτελεσματική ανακούφιση είναι το κύριο όφελος της υπογλώσσιας δοσολογίας, πολλοί επίσης βρίσκουν την υπογλώσσια εφαρμογή και ως την ασφαλέστερη επιλογή σε σύγκριση με το κάπνισμα, καθώς δεν εκθέτουν το σώμα σε πίσσα ή σε βλαπτικές επιπτώσεις στον λαιμό, ιδανικό για ασθενείς που ήδη πάσχουν από αναπνευστικές καταστάσεις (αν και υπάρχουν επιστημονικές μελέτες που αναφέρουν ότι σε ορισμένες αναπνευστικές καταστάσεις η εισπνοή κάνναβης με κάπνισμα, άτμιση ή εξαέρωση έχει θεραπευτικές επιδράσεις). Επιπλέον, η υπογλώσσια εφαρμογή είναι επίσης και πολύ πιο διακριτική, δεν εκλύει κάποια μυρωδιά και μπορεί έτσι να χρησιμοποιηθεί για τη φαρμακοθεραπεία ακόμα και σε δημόσιους χώρους. Βέβαια υπάρχει και η εξαέρωση που δεν έχει τα μειονεκτήματα του καπνίσματος (αφού δεν υπάρχει καύση) με την εισπνοή του παραγόμενου ατμού από θέρμανση και μπορεί κάποιος να χρησιμοποιήσει ακόμα και φυτικό υλικό, χρειάζεται όμως κατάλληλη συσκευή που έρχεται με ένα κόστος απόκτησης και συντήρησης.

Οι ασθενείς χρειάζονται μόνο μικρές ποσότητες προϊόντων κάνναβης για να δώσουν θεραπευτικό αποτέλεσμα όταν υποβάλλονται σε φαρμακευτική αγωγή μέσω υπογλώσσιας εφαρμογής. Ακόμα και με λιγότερη κάνναβη, περισσότερα από τα ενεργά κανναβινοειδή μπορούν ακόμα να εισέλθουν στην κυκλοφορία του αίματος. Παρέχει επίσης στους ασθενείς καθώς και στους ιατρούς μεγαλύτερο έλεγχο στη δοσολογία των κανναβινοειδών.

Υπογλώσσια Εφαρμογή του Ίδιου του Φυτού
Εκτός από τα έλαια και τα βάμματα, είναι επίσης τελείως εφικτή η φαρμακευτική αγωγή με την εφαρμογή της ίδιας της κάνναβης υπογλώσσια, με την προϋπόθεση ότι αυτή έχει ήδη αποκαρβοξυλιωθεί (θέρμανση σε θερμοκρασίες τέτοιες που μετατρέπονται τα κανναβινοειδή οξέα σε ενεργά κανναβινοειδή). Η χρήση της αποκαρβοξυλιωμένης κάνναβης απευθείας κάτω από τη γλώσσα μπορεί να παραδώσει αμέσως τα κανναβινοειδή στην κυκλοφορία του αίματος με τον ίδιο τρόπο που τα βάμματα και τα έλαια κάνουν αλλά χωρίς να έχει υποστεί το φυτικό υλικό περαιτέρω επεξεργασία (δηλ. εκχύλιση), γεγονός που το καθιστά πιο υγιές και πιο αποτελεσματικό για πολλούς ασθενείς.

Δεν θα έχεις τα ίδια ιατρικά οφέλη εάν χρησιμοποιήσεις κάνναβη που δεν έχει αποκαρβοξυλοποιηθεί. Αυτή η διαδικασία είναι απαραίτητη για την ενεργοποίηση / μετατροπή του THCA σε THC, η οποία είναι μια ισχυρότερη κατάσταση του κανναβινοειδούς. Η χρήση θερμότητας μέσω του μαγειρέματος (ή του καπνίσματος) είναι κρίσιμη για αυτή την μετατροπή των κανναβινοειδών. Για τους ασθενείς που βρίσκουν πάρα πολύ ακριβά τα βάμματα και τα έλαια, είναι μια πιο οικονομικά αποδοτική επιλογή.

Η διφασική επίδραση κάνναβης
Είτε παίρνεις φάρμακα υπογλώσσια είτε χρησιμοποιείς άλλες μεθόδους χορήγησης, όταν πρόκειται για την κάνναβη, να έχεις κατά νου ότι οι ενώσεις της έχουν διφασικές ιδιότητες (biphasic properties). Αυτό σημαίνει ότι οι υψηλές και χαμηλές δόσεις της ίδιας ουσίας μπορούν να οδηγήσουν σε αντίθετα αποτελέσματα. Η κατανάλωση μικρών δόσεων κάνναβης είναι γνωστό ότι διεγείρει ενώ οι μεγάλες δόσεις μπορεί να έχουν καταπραϋντικές επιδράσεις. Η λήψη πάρα πολύ THC δεν είναι θανατηφόρα αν και είναι γνωστό ότι επιφέρει διαταραχές στην διάθεση, χειροτερεύει το άγχος και την κατάθλιψη. Από την άλλη πλευρά, δεν υπάρχουν γνωστές παρενέργειες για την CBD, δεδομένου ότι πρόκειται για μια μη ψυχοδραστική ένωση, αν και το να καταναλώσει κανείς μεγάλες ποσότητες CBD ακόμη και υπογλώσσια, μπορεί να είναι λιγότερο θεραπευτικό και να μην είναι και τόσο αποτελεσματικό, άρα καταλήγουμε στο ότι η λήψη μέτριων δόσεων είναι πάντα το κλειδί. Όταν κάνεις φαρμακευτική αγωγή με κάνναβη, να θυμάσαι ότι το λιγότερο είναι πάντα περισσότερο.

“Cannabis Tinctures 101”
(Τα βάμματα κάνναβης 101)
https://youtu.be/qe6rKG_ca3w
Youtube βίντεο διάρκειας 00:06:49
Κανάλι Green Flower Media https://www.youtube.com/channel/UCAUj2sRYS1WhpN7dZhzdRSw
Δημοσιεύτηκε στις 27 Οκτωβρίου 2016
Οι υπότιτλοι του παραπάνω βίντεο στα ελληνικά: “Γεια σας, είμαι η Mandy Lee, η οικοδέσποινα σας εδώ στο “Try This”. Το “Try This” είναι ένα εκπαιδευτικό σόου σχετικά με την κάνναβη και τα προϊόντα κάνναβης.

Κάθε Πέμπτη μοιραζόμαστε μαζί σου βίντεο που έχουν να κάνουν με το “how to” και με σχόλια για τα προϊόντα κάνναβης και με πολύ περισσότερα, ώστε τελικά να σε βοηθήσουμε να πάρεις μεγαλύτερη αξία από το αγαπημένο μας φυτό και σήμερα έχουμε για σένα τέσσερις συμβουλές για το πώς μπορείς να πάρεις περισσότερα από τα βάμματα κάνναβης.

Οπότε ας το δούμε αυτό, ας βουτήξουμε σε αυτό και ας το “Try This” (δοκιμάσουμε).

Τώρα, τα βάμματα είναι εξαγόμενα κανναβινοειδή τα οποία αναμειγνύονται είτε σε διάλυμα γλυκερίνης, αλκοόλης είτε σε έλαιο καρύδας και είναι ιδανικά για ανθρώπους που χρησιμοποιούν κάνναβη για ιατρικούς λόγους ή για ανθρώπους που είναι νέοι στην κάνναβη, επίσης.

Υπάρχουν μερικοί λόγοι γι’ αυτό, ένας από αυτούς είναι ότι χορηγείται μέσω μιας σύριγγας δοδομέτρησης, έτσι ώστε να είναι κάποιος σε θέση να υπολογίσει εύκολα και με ακρίβεια για τον εαυτό του πολύ μικρές ποσοτικές αυξήσεις, επειδή βασικά μπορείς να μετρήσεις την κάθε σταγόνα καθώς την λαμβάνεις.

Επίσης τα βάμματα έρχονται και σε πολλές μη ψυχοδραστικές επιλογές και φέρουν επίσης ελάχιστη μυρωδιά και δεν παράγουν ούτε ατμό, ούτε καπνό.

Τώρα ο πιο δημοφιλής και ωφέλιμος τρόπος λήψης τους είναι υπογλώσσια, έτσι ώστε το διάλυμα να απορροφάται στο σώμα μέσω της στοματικής βλεννογόνου και για να γίνει αυτή η λήψη χρησιμοποιείς ένα σταγονόμετρο και τοποθετείς το διάλυμα κάνναβης ακριβώς κάτω από τη γλώσσα σου, το κρατάς εκεί για περίπου 1 λεπτό πριν την κατάποση και θα αισθανθείς τα αποτελέσματα συνήθως σε περίπου δεκαπέντε με τριάντα λεπτά, τα οποία θα κρατήσουν για περίπου τρεις με τέσσερις ώρες.

Με αυτό τον τρόπο χορήγησης, τα κανναβινοειδή και τα τερπένια απορροφώνται μέσω της επένδυσης των ιστών που υπάρχουν στο στόμα στην κυκλοφορία του αίματος και έτσι αυξάνεται η βιοδιαθεσιμότητα των ουσιών.

Έτσι, αν αυτή είναι η μέθοδος που σε ενδιαφέρει τότε έχω εδώ τέσσερις συμβουλές για το πώς μπορείς να πάρεις τη μεγαλύτερη δυνατή αξία από την χρήση των βαμμάτων κάνναβης.

Τώρα, η νούμερο ένα συμβουλή είναι οι συγκεκριμένες επιλογές κανναβινοειδών, οπότε όταν πρόκειται για βάμματα πολλοί άνθρωποι δεν συνειδητοποιούν ότι υπάρχουν πολλές επιλογές πέρα από τα sativa, indica και τις υβριδικές επιλογές που έχουν συνηθίσει.

Τα βάμματα μπορούν να παρασκευαστούν με συγκεκριμένα κανναβινοειδή και με μερικές διαφορετικές αναλογίες όπως 1:1, 3:1 ή 20:1 ενός συνδυασμού κανναβινοειδών για να μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες του κάθε ασθενούς, διότι κάθε κανναβινοειδές είναι γνωστό ότι θεραπεύει ή αντιμετωπίζει (μόνα τους ή ακόμα καλύτερα σε συνδυασμό) και διαφορετικά συμπτώματα και παθήσεις προκαλώντας διαφορετικά αποτελέσματα, έτσι ώστε να μπορεί κάποιος να βρει βάμματα που περιέχουν THC που είναι ψυχοδραστική, CBD που δεν είναι ψυχοδραστική, THCA και CBDA τα οποία είναι η όξινη μορφή των THC και CBD αντίστοιχα, προτού να εκτεθούν σε θερμότητα και αυτά τα δύο είναι σχετικά νέα μη ψυχοδραστικά κανναβινοειδή που προσφέρονται και που μελετώνται για τις επιδράσεις τους αλλά που έχουν αναφερθεί ότι έχουν εκπληκτικά αποτελέσματα που έχουν ανακαλυφθεί από ασθενείς που χρησιμοποιούν αυτά τα κανναβινοειδή για μια ποικιλία διαφορετικών λόγων.

Η δεύτερη συμβουλή είναι για την χρήση βαμμάτων που προέρχονται από εκχύλιση ολόκληρου του λουλουδιού, εδώ στην Green Flower τείνουμε να προτιμούμε τα φυτικά βάμματα από το λουλούδι σε αντίθεση με αυτά από το τρίμμα κάνναβης.

Τώρα τα λουλούδια είναι τα μόνα μέρη του φυτού που είναι τα πιο πλούσια σε κανναβινοειδή και τερπενοειδή, ενώ το τρίμμα δεν έχει τόσα τερπένια και έχει ως επί το πλείστον κανναβινοειδές THC, έτσι τα είδη βαμμάτων από το λουλούδι θα δώσουν πληρέστερη συνδυαστική επίδραση (entourage effect) από την κάνναβη και δίνουν επίσης και μια ευρύτερη παροχή τερπενίων.

Στα κανναβινοειδή και στα τερπενοειδή είναι που υπάρχουν όλες οι φαρμακευτικές αξίες του φυτού και τα βάμματα που προέρχονται από τρίμμα κάνναβης απλά χάνουν αρκετή από την ιατρική τους αξία λόγω αυτής της έλλειψης ενός πλούσιου τερπενικού προφίλ.

Έτσι, η συνδυαστική επίδραση υπάρχει σε πολλά από αυτά τα πλούσια σε λουλούδια βάμματα, αυτό που συμβαίνει είναι ότι έχεις πολλαπλά κανναβινοειδή και τερπένια που είναι παρόντα και συνεργάζονται για να ενισχύσουν τη φαρμακευτική αξία κάθε μιας από τις μεμονωμένες ιδιότητές τους.

Τώρα, η τρίτη συμβουλή είναι η επιλογή των εκχυλίσεων αλκοόλης και έτσι τείνουμε να ευνοούμε τα βάμματα που παρασκευάζονται από τη διαδικασία εκχύλισης με αλκοόλη, δεδομένου ότι αυτή η διαδικασία είναι απλώς η πιο απαλή επεξεργασία στο φυτό και επομένως διατηρεί πιο άθικτα τα τερπένια ενώ άλλες διαδικασίες εκχύλισης απογυμνώνουν τα τερπένια και άλλα συστατικά από την κάνναβη, όπως πχ. η εκχύλιση με CO2, διαλύουν τους δεσμούς των συστατικών και των τερπενίων μέσα στην κάνναβη και στη συνέχεια τα ξανά-ανακατέβουν πάλι μαζί. Έχουμε διαπιστώσει ότι όταν τα συστατικά της κάνναβης μένουν εντελώς άθικτα τότε θα έχουμε καλύτερα οφέλη καθώς τα τερπένια μπορούν να ανεβάσουν τα οφέλη των κανναβινοειδών και έτσι αυτά να είναι ακόμη πιο αποτελεσματικά όταν ενεργούν μέσα στο σύστημά μας και φέρουν μεγαλύτερο εύρος ιατρικής αξίας όταν τα χρησιμοποιούμε.

Τώρα, η Alison, μια ομιλήτρια από την “TreatWell” η οποία είναι μια πρωτοπόρος εταιρία στην παρασκευή θεραπευτικών βαμμάτων εδώ στην Καλιφόρνια, λέει ότι η εκχύλιση κάνναβης με αλκοόλη έχει δει ότι τα προϊόντα τους δεν δημιουργούν με την χρήση τους ανοχή στην κάνναβη και έτσι οι ασθενείς μπορούν να χρησιμοποιούν λιγότερη κάνναβη για να πετύχουν ακριβώς τα αποτελέσματα που χρειάζονται και αυτό αποτελεί ένα πραγματικά μεγάλο πλεονέκτημα.

Η τέταρτη συμβουλή είναι να επιλέγεις προϊόντα που έχουν εργαστηριακούς ελέγχους και κατάλληλες ετικέτες που να αναγράφουν πλήρεις και ακριβείς πληροφορίες. Έτσι όταν αγοράζεις βάμματα θα μπορείς να ελέγχεις μερικά πράγματα και θα βεβαιώνεσαι ότι αγοράζεις αυτό ακριβώς που θέλεις και αυτό που περιέχεται στο σκεύασμα είναι ακριβώς αυτό που περιγράφεται στην ετικέτα του (προστασία και ασφάλεια).

Θα πρέπει να είσαι βέβαιος ότι η ίδια η φιάλη αναφέρει πάνω της το πόσα συνολικά χιλιοστόγραμμα THC και άλλων κανναβινοειδών περιέχει, καθώς και πόσα χιλιοστόγραμμα περιέχονται σε κάθε σταγόνα για να μπορείς να υπολογίζεις με ακρίβεια και ασφάλεια από μόνος σου την κάθε δόση. Προτείνω επίσης να ελέγξεις την ιστοσελίδα της εταιρείας πριν αγοράσεις ένα προϊόν και να βεβαιωθείς ότι το βάμμα κάνναβης που αγοράζεις έχει ελεγχθεί εργαστηριακά για πράγματα όπως μούχλα και φυτοφάρμακα και για το ποια είναι η ισχύς περιεκτικότητας και για τυχόν υπολείμματα από διαλύτη.

Τώρα αν ενδιαφέρεσαι να μάθεις ακόμα περισσότερα για τα βάμματα και όλους τους διαφορετικούς τρόπους που μπορείς να τα χρησιμοποιήσεις για να βελτιώσεις τη ζωή σου και να θεραπεύσεις ή να αντιμετωπίσεις διάφορες ασθένειες και συμπτώματα δες τα βίντεο στο κανάλι μας[2] και τις πληροφορίες στην σελίδα μας[3] .
[2] Green Flower Media https://www.youtube.com/channel/UCAUj2sRYS1WhpN7dZhzdRSw
[3] Green Flower https://www.learngreenflower.com/

Η απορρόφηση των φαρμάκων
Δρ. Αχιλ. Ε. Γεωργιάδης, ρευματολόγος

(Αυτούσια αναδημοσίευση από: myoskeletiko.com, http://www.myoskeletiko.com/farmaka/myoskeletiko-vivlio-farmakologiki-vasi-farmakeftikou-marketing/myoskeletiko-farmakokinhtikh/i-aporrofisi-ton-farmakon-e-georgiadis.html, 12-12-2010)

Απορρόφηση είναι η διαδικασία με την οποία ένα φάρμακο περνά από το εξωτερικό περιβάλλον στον οργανισμό, πρακτικά όμως στο αίμα και τα λεμφαγγεία.

Την απορρόφηση μπορεί κανείς να την διαχωρίσει σε δύο μεγάλες κατηγορίες, την εντερική και την παρεντερική. Η εντερική απορρόφηση αφορά την στοματική, συνήθως υπογλώσσια (sublingual), την γαστρεντερική και την απορρόφηση από το ορθό, σε υπόθετα. Η παρεντερική αφορά συνήθως την ενδομυϊκή (intramuscular), την υποδόρια (subcutaneous), την ενδοφλέβια (intravenous) και σπανιότερα την διαδερμική (transdermal) και αυτή που επιτυγχάνεται διαμέσου του βλεννογόνου άλλων οργάνων όπως του κόλπου, της ρινός, των βρόγχων, των κυψελίδων των πνευμόνων, κτλ.

Ένα από τα μεγαλύτερα πλεονεκτήματα της εντερικής απορρόφησης, ιδιαίτερα αυτής που γίνεται σε φάρμακα που περιλαμβάνονται μέσα σε δισκία ή κάψουλες, είναι η ευκολία χορήγησης, που επιτυγχάνει υψηλή συμμόρφωση των ασθενών. Αντίθετα το μεγαλύτερο μειονέκτημα της ίδιας οδού χορήγησης είναι το φαινόμενο της πρώτης διόδου.

Το φαινόμενο πρώτης διόδου (first pass effect) είναι το φαινόμενο της εξουδετέρωσης ενός σημαντικού ποσοστού από την κανονική δόση ενός φαρμάκου που χορηγείται από το στόμα, λόγω καταστροφής του από τα ένζυμα του γαστρεντερικού συστήματος, τα βακτηρίδια του εντέρου, τα ένζυμα των κυττάρων του τοιχώματος του εντέρου και τα ηπατικά κύτταρα. Ένα φάρμακο, όταν χορηγείται από το στόμα, θα φτάσει στον αυλό του εντέρου και από εκεί θα περάσει στο εσωτερικό των αγγείων του κυκλοφορικού συστήματος και ιδιαίτερα στο φλεβικό σύστημα. Όλες οι φλέβες του εντέρου καταλήγουν στην πυλαία φλέβα, η οποία καταλήγει στο ήπαρ. Έτσι, ένα ποσοστό του φαρμάκου θα καταλήξει στα κύτταρα του ήπατος όπου θα μεταβολιστεί και θα εξουδετερωθεί. Επομένως αν θέλουμε να έχουμε φαρμακολογικό αποτέλεσμα θα πρέπει να συνυπολογίσουμε στη δοσολογία μας και το ποσόν του φαρμάκου που θα υποστεί το φαινόμενο πρώτης διόδου. Το φαινόμενο πρώτης διόδου επηρεάζει την βιοδιαθεσιμότητα του φαρμάκου, δηλαδή το ποσόν του φαρμάκου που διατίθεται στην κυκλοφορία για να δράσει στα όργανα στόχους. Για να παρακαμφθεί το φαινόμενο πρώτης διόδου το φάρμακο πρέπει να δοθεί παρεντερικά.

Κλασικό παράδειγμα φαρμάκων που εξουδετερώνονται σε σημαντικό βαθμό από το φαινόμενο πρώτης διόδου αποτελούν τα οιστρογόνα, όταν χορηγούνται από το στόμα. Για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα, οι δόσεις που περιέχονται στα δισκία είναι πολλαπλάσιες από αυτές που απαιτούνται για να υπάρξει κάποιο φαρμακολογικό αποτέλεσμα. Οι μεγάλες δόσεις όμως που φθάνουν στο ήπαρ κατευθείαν από το έντερο και πρέπει να μεταβολιστούν, διεγείρουν γενικά τα ηπατικά κύτταρα ορισμένων γυναικών και τα αναγκάζουν να υπερπαράγουν και άλλες ουσίες, όπως αυτές που αυξάνουν την τάση για φλεβική θρόμβωση ή για υπέρταση, που αποτελούν και τις κλασικές ανεπιθύμητες ενέργειες των οιστρογόνων. Μία προσπάθεια για να παρακαμφθεί το φαινόμενο πρώτης διόδου είναι η διαδερμική χορήγηση οιστρογόνων.

Εντερική απορρόφηση φαρμάκων
Η εντερική απορρόφηση των φαρμάκων μετράται συνήθως σε ποσοστό επί τοις εκατό χρησιμοποιώντας ραδιοισοτοπικές μεθόδους και ορίζεται σαν την επί τοις εκατό ποσότητα του φαρμάκου που φτάνει στην πυλαία φλέβα.

Υπογλώσσια (sublingual)
Το στόμα, και ιδιαίτερα η περιοχή κάτω από τη γλώσσα, έχει χρησιμοποιηθεί κατά καιρούς για τη χορήγηση φαρμάκων. Παρ’ όλο που ο βλεννογόνος του στόματος απορροφά εύκολα και διαθέτει καλή αιμάτωση, το φάρμακο που θα χορηγηθεί υπογλώσσια χρειάζεται να εκπληρώνει ορισμένες προϋποθέσεις:
* Να διαλύεται γρήγορα στην σίελο.
* Να έχει φαρμακολογικό αποτέλεσμα σε μικρές δόσεις
* Να μην ενοχλεί τοπικά τον ασθενή.

Από την άλλη πλευρά απαιτεί ασθενή συνεργάσιμο. Το πλεονέκτημα της οδού αυτής είναι ότι το φάρμακο πρώτα δρα και μετά περνά από το έντερο και το ήπαρ για να μεταβολιστεί. Έτσι αποφεύγεται το φαινόμενο της πρώτης διόδου. Πολλά φάρμακα δίδονται σε υπογλώσσια χορήγηση όπως καρδιολογικά, βαρβιτουρικά, αντιφλεγμονώδη μη στεροειδή, βιταμίνες, κ.ά.

Η νιτρογλυκερίνη είναι το πιο γνωστό φάρμακο για υπογλώσσια χορήγηση. Πρόκειται για φάρμακο που προκαλεί αγγειοδιαστολή στα περιφερικά και τα καρδιακά αγγεία, όταν αυτά έχουν συσπαστεί και στενωθεί σε κρίση στηθάγχης. Η ταχύτατη δράση της (1-2 λεπτά) οφείλεται στο γεγονός ότι διαλύεται ταχύτατα στην σίελο, είναι αποτελεσματική σε πολύ μικρές δόσεις και τέλος ο μεταβολισμός της στο ήπαρ είναι ολοκληρωτικός. Συνεπώς, η χορήγησή της από το στόμα απαιτεί τη δημιουργία ειδικής χημικής σύνθεσης.

Απορρόφηση από τον στόμαχο
Η από του στόματος χορήγηση φαρμάκων συνεπάγεται τη διέλευσή τους από τον στόμαχο. Γενική αρχή είναι ότι οι περισσότερες φαρμακοτεχνικές μορφές για από του στόματος χορήγηση, αποσκοπούν στην αποφυγή οποιασδήποτε επίδρασης από το περιεχόμενο του στομάχου διότι:
* Πολλές ουσίες καταστρέφονται από το υδροχλωρικό οξύ που περιέχουν τα υγρά του στομάχου.
* Το χαμηλό pH (περίπου 2) έχει σαν αποτέλεσμα αφ’ ενός μεν να ιονίζει τις ασθενείς βάσεις και να μην επιτρέπει την απορρόφησή τους από τα κύτταρα του στομάχου, αφ’ ετέρου να διατηρεί σε μη ιονισμένη μορφή τα ασθενή οξέα, τα οποία μπορούν στη μορφή αυτή να διέλθουν μέσα στα κύτταρα του βλεννογόνου και να επηρεάσουν βλαπτικά τη λειτουργία τους (φαινόμενο παγίδευσης).
* H απορρόφηση από τον βλεννογόνο του στομάχου υπολείπεται αυτής του λεπτού εντέρου επειδή αφ’ ενός ο φυσιολογικός ρόλος του στομάχου είναι να πέπτει ουσίες και όχι να τις απορροφά και αφ’ ετέρου διότι η παρουσία του στρώματος της προστατευτικής γαστρικής βλέννας δυσκολεύει την απορρόφηση οποιουδήποτε φαρμάκου.

Συμπερασματικά θα μπορούσε να πει κανείς ότι η διέλευση του φαρμάκου από τον στόμαχο αποτελεί αναγκαίο κακό και μάλλον δυσκολεύει παρά διευκολύνει την απορρόφησή του.

Το γαστρικό περιεχόμενο είναι το πρώτο περιβάλλον στο οποίο εισέρχεται ένα φάρμακο που λαμβάνεται από το στόμα. Το δισκίο ή η κάψουλα πρέπει συνήθως να διαλυθεί μετά την είσοδό του στο περιβάλλον αυτό. Η ταχύτητα διαλυτότητας είναι ένας σημαντικός παράγοντας στην απορρόφηση κάποιου φαρμάκου. Αν πχ. θέλουμε ένα φάρμακο να διαλυθεί γρήγορα (ταχείας αποδέσμευσης) ώστε να απορροφηθεί γρήγορα και από το έντερο και κατά συνέπεια να έχει γρήγορη δράση, όπως πχ. ένα παυσίπονο, τότε το δισκίο καλύπτεται από σάκχαρο που διαλύεται ταχύτητα και αποδεσμεύει το φάρμακο. Αν αντίθετα μας ενδιαφέρει να φτιάξουμε ένα φάρμακο που θα πρέπει να διαλυθεί αργά (βραδείας αποδέσμευσης), ώστε να απορροφηθεί αργά και να δρα όσο το δυνατόν περισσότερο, τότε το καλύπτουμε με ένα έκδοχο που διαλύεται αργά. Τέτοια φάρμακα μπορούν να χορηγηθούν λιγότερες φορές την ημέρα και να βελτιώσουν τη συμμόρφωση των ασθενών.

Η διαλυτότητα (dissolution) ενός χαπιού εξαρτάται από πολλούς παράγοντες όπως πχ. από την επιφάνεια, (η διαλυτότητα αυξάνει όσο μεγαλύτερη είναι η επιφάνεια, γι’ αυτό και τα φάρμακα που βρίσκονται σε μικροσφαίρες διαλύονται ταχύτερα από άλλα), β) την κρυσταλλικότητα, (η διαλυτότητα αυξάνει όσο μεγαλύτερη είναι η κρυσταλλικότητα όπως πχ. στην περίπτωση του σακχάρου που προαναφέραμε) και άλλα στοιχεία που καθορίζονται από την εξίσωση του Νoyes-Whitney[1].
[1] “Noyes-Whitney Equation” https://youtu.be/WKgR38GY_bw

Απορρόφηση από το λεπτό έντερο
Το λεπτό έντερο αποτελεί το βασικότερο όργανο που χρησιμοποιούμε για την απορρόφηση των φαρμάκων που χορηγούνται από του στόματος για δύο κυρίως λόγους:
* Η επιφάνεια που διαθέτει για απορρόφηση είναι τεράστια σε σχέση με το μήκος του. Αν υπολογίσει κανείς ότι το μήκος του λεπτού εντέρου είναι περίπου 3 μέτρα και η διάμετρός του 4 εκατοστά, η απορροφητική του επιφάνεια υπολογίζεται στα 200 τετραγωνικά μέτρα. Αυτό διότι ο βλεννογόνος του εντέρου είναι “τριχωτός” καθ’ όλο το μήκος του και φέρει τις ονομαζόμενες λάχνες (villi), που αυξάνουν κατά πολύ την επιφάνειά του. Αν υπολογίσει ακόμη κανείς ότι κάθε κύτταρο του βλεννογόνου του εντέρου προς την πλευρά του αυλού έχει διαμορφώσει την κυτταρική του μεμβράνη σαν ψήκτρα (βούρτσα) με 600 περίπου προεξοχές ανά κύτταρο, καταλαβαίνει κανείς την τεράστια επιφάνεια απορρόφησης που διαθέτει το λεπτό έντερο.
* Το εντερικό υγρό αποτελείται από ένα μίγμα του γαστρικού και του παγκρεατικού υγρού, της χολής και των εκκρίσεων του εντερικού βλεννογόνου με αποτέλεσμα να διαθέτει μεταβλητό pH που κυμαίνεται από όξινο κοντά στο στόμαχο μέχρι και αλκαλικό όσο απομακρύνεται από αυτόν. Οποιαδήποτε ουσία μπορεί να βρεθεί στο κατάλληλο περιβάλλον ώστε να μειωθεί το ποσοστό ιονισμού της και απορροφηθεί από τα κύτταρα του εντέρου.

Η απορρόφηση των περισσοτέρων φαρμάκων από το έντερο πραγματοποιείται με τους κανόνες της παθητικής διάχυσης όπως το νερό και τα λιπίδια. Μόνο οι πρωτεΐνες, τα αμινοξέα, οι βιταμίνες, οι β-λακτάμες, οι περισσότερες τροφές και κάποια ιχνοστοιχεία όπως το νάτριο χρησιμοποιούν ενεργητικούς μηχανισμούς μεταφοράς.

Τα φάρμακα έχουν διάφορους τρόπους να διαπεράσουν τα κύτταρα του ενδοθηλίου του εντέρου όπως: α) διαμέσου των κυττάρων (λιποφιλικά), 2) από τα ενδιάμεσα διαστήματα μεταξύ των κυττάρων (μόνο μικρά υδρόφιλα μόρια μικρότερα των 100-200 daltons), 3) με ενδοκύττωση και εξωκύττωση διαμέσου υποδοχέων-φορέων και 4) μεταφορά με τα κύτταρα των πλακών του Payer στο λεμφικό σύστημα.

Συμπερασματικά θα μπορούσε να πει κανείς ότι όσο ταχύτερα φτάσει ένα φάρμακο στο λεπτό έντερο, τόσο ταχύτερα θα απορροφηθεί, γι’ αυτό και τις περισσότερες φορές συνιστούμε τη λήψη φαρμάκων σε κενό στόμαχο μαζί με πολύ νερό, για να εξασφαλιστεί η ταχύτερη δίοδος του από τον στόμαχο στο έντερο. Παραδείγματα υπάρχουν πολλά ενώ το πιο χαρακτηριστικό είναι ο τρόπος που λαμβάνονται τα διφωσφονικά φάρμακα που χορηγούνται για την θεραπεία της οστεοπόρωσης. Το ποσοστό απορρόφησης των φαρμάκων αυτών είναι περί το 1% και κατά συνέπεια είναι ιδιαίτερα δυσαπορρόφητα. Για να επιτύχουμε λοιπόν ποσοστό κάλυψης μεγαλύτερο του 1%, ο ασθενής λαμβάνει το φάρμακο νηστικός με ένα μεγάλο ποτήρι νερό και μετά παραμένει όρθιος για 30 έως 60 λεπτά. Το δισκίο περνά έτσι από τον οισοφάγο, τον στόμαχο και φτάνει με μεγαλύτερη ταχύτητα στο κενό έντερο όπου και απορροφάται. Επειδή μάλιστα τα διφωσφονικά μπορούν να δημιουργήσουν σύμπλοκες ενώσεις με το ασβέστιο των τροφών που επηρεάζουν την απορρόφηση, γι’ αυτό και απαγορεύουμε την λήψη γαλακτοκομικών προϊόντων για 4 ώρες μετά τη λήψη του φαρμάκου.

Απορρόφηση από το ορθό
Ο βλεννογόνος του παχέος εντέρου έχει στόχο να απορροφά μόνο νερό και ηλεκτρολύτες. Μόνο το τελευταίο τμήμα του, ο βλεννογόνος του ορθού, έχει καλή απορροφητικότητα και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για χορήγηση φαρμάκων. Η μέθοδος αυτή ήταν γνωστή και στους αρχαίους Αιγυπτίους, οι οποίοι αναμίγνυαν το φάρμακο με μέλι και το χορηγούσαν σαν υπόθετο με ένα ειδικό ξύλινο εργαλείο.

Τα υπόθετα χορηγούνται για να δράσουν τοπικά ή συστημικά. Έχουν κωνοειδές σχήμα, μήκος περί τα 2-3 εκατοστά και περιέχουν την δραστική ουσία μέσα σε έκδοχο που πρέπει να διαλύεται εύκολα στο περιβάλλον του ορθού όπως πχ. το βούτυρο του κακάο.

Η χορήγηση φαρμάκων σε υπόθετα έχει πολλά πλεονεκτήματα έναντι άλλων φαρμακοτεχνικών μορφών διότι είναι δυνατή όταν:
* ο ασθενής δεν είναι συνεργάσιμος (αναίσθητος, κλπ.)
* όταν ο ασθενής κάνει εμετούς
* όταν το φάρμακο έχει άσχημη οσμή και γεύση
* όταν τα γαστρικά ή εντερικά υγρά αλλοιώνουν την φαρμακευτική ουσία

Ακόμη, πρόκειται για μία εύκολη και ανώδυνη χορήγηση φαρμάκου, άρα γίνεται καλύτερα αποδεκτή από τον ασθενή και αυξάνει την συμμόρφωσή του συγκριτικά με τις παρεντερικές χορηγήσεις (ενδομυϊκή, κλπ.). Επίσης, το φαινόμενο της πρώτης διόδου παρουσιάζεται μόνο σε ποσοστό 50% περίπου διότι μόνο οι μισές αιμορροϊδικές φλέβες καταλήγουν στην πυλαία φλέβα.

Δυστυχώς η απορρόφηση από την οδό αυτή δεν είναι τόσο σταθερή και σχετικά συχνά δημιουργούνται προβλήματα τοπικού ερεθισμού.

Άλλοι παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν την απορρόφηση των φαρμάκων από το γαστρεντερικό σύστημα
Οι παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν την απορρόφηση των φαρμάκων από το γαστρεντερικό σύστημα είναι πολλοί και διάφοροι όπως πχ. η αιματική κυκλοφορία μέσα στις σπλαχνικές αρτηρίες, ο ιονισμός των τροφών, ο χρόνος κένωσης του στομάχου, το pH του εντερικού περιεχομένου, η κινητικότητα του εντέρου και το είδος των τροφών. Εμείς θα αναλύσουμε μερικούς από αυτούς που συναντώνται συχνότερα στην καθημερινή θεραπευτική.

Η παρουσία άλλων φαρμάκων
Φάρμακα που επηρεάζουν την κινητικότητα του εντέρου αυξάνοντας ή μειώνοντάς την, επηρεάζουν και το χρόνο επαφής του φαρμάκου που μας ενδιαφέρει με την επιφάνεια απορρόφησης του εντέρου. Όταν ο χρόνος είναι ταχύς ή βραδύς η απορρόφηση επηρεάζεται ανάλογα.

Η χηλικότητα (chelation) είναι άλλος ένας παράγοντας που επηρεάζει την απορρόφηση των φαρμάκων. Πολλές τροφές ή φάρμακα που περιέχουν δισθενή ή τρισθενή ιόντα όπως ασβέστιο, σίδηρο, μαγνήσιο, αργίλια, ψευδάργυρο, κλπ., μπορούν να δημιουργήσουν δυσαπορρόφητες χηλικές ενώσεις με άλλες τροφές ή φάρμακα. Είναι γνωστό ότι ταυτόχρονη χορήγηση σκευασμάτων ασβεστίου μαζί με φάρμακα που περιέχουν σίδηρο έχει σαν αποτέλεσμα τη μείωση της απορρόφησης και των δύο. Η λύση είναι η χορήγηση των δύο αυτών φαρμάκων να απέχει 3 τουλάχιστον ώρες. Οι ταννίνες που περιέχονται στο τσάι, τον καφέ και στα ερυθρά κρασιά μπορούν να δημιουργήσουν χηλικές ενώσεις με τον σίδηρο.

Επίσης, η χορήγηση φυτικών ινών για τη δυσκοιλιότητα ή για αδυνάτισμα επηρεάζει αρνητικά την απορρόφηση των φαρμάκων.

Η παρουσία τροφής στο στόμαχο ή το έντερο
Η παρουσία τροφής στο στόμαχο ή το έντερο έχει σαν αποτέλεσμα την μεταβολή της κινητικότητας του εντέρου. Η κένωση του στομάχου επηρεάζεται από το είδος της τροφής. Για τροφές που περιέχουν λίπη απαιτούνται 90 λεπτά για να φύγουν από το στόμαχο, ενώ υδατάνθρακες και πρωτεΐνες χρειάζονται μόνον 25 έως 30 λεπτά. Το νερό χρειάζεται 40 λεπτά. Κατά συνέπεια, η απορρόφηση φαρμάκων που είναι αναμειγμένα με τις τροφές αυτές θα επηρεαστεί ανάλογα. Φάρμακα για τα οποία η απορρόφηση αυξάνεται με παρουσία τροφής με πολλά λιπαρά είναι η μετοπρολόλη (Lopressor) και οι βιταμίνες Α, Ε, D και Κ.

Τροφές με μεγάλη περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες μειώνουν την απορρόφηση των φαρμάκων. Όξινα ποτά και Cola αυξάνουν την διαλυτότητα ορισμένων φαρμάκων με αποτέλεσμα αυτά να καταστρέφονται πρόωρα, να μην προλαβαίνουν να απορροφηθούν από το έντερο και τελικά να μειώνεται η αποτελεσματικότητά τους. Αντίθετα, η ταυτόχρονη χορήγηση βιταμίνης C (ασκορβικού οξέος) με σίδηρο αυξάνει την απορρόφηση του τελευταίου.

Διάφορες νόσοι του στομάχου και του εντέρου
Διάφορες νόσοι του στομάχου και του εντέρου όπως αυτές που προκαλούν εμέτους ή διάρροιες αυξάνουν την κινητικότητά του επηρεάζοντας σημαντικά την απορρόφηση των φαρμάκων. Οι λοιμώξεις του εντέρου από διάφορα βακτηρίδια επηρεάζουν και αυτές την απορρόφηση.

Θα πρέπει να τονιστεί όμως ότι η αύξηση ή η μείωση της ταχύτητας απορρόφησης δεν υποδηλώνει ότι και η ποσότητα του φαρμάκου που θα απορροφηθεί τελικά στην κυκλοφορία (βιοδιαθεσιμότητα) θα είναι ανάλογα μειωμένη ή αυξημένη.

Παρεντερική απορρόφηση φαρμάκων
Υπάρχουν πολλές οδοί παρεντερικής χορήγησης φαρμάκων. Οι πιο συνηθισμένες είναι η ενδομυϊκή, η ενδοφλέβια, η υποδόρια, η διαδερμική ενώ πιο ασυνήθιστες θεωρούνται η χορήγηση με εισπνοές, η ενδοαρτηριακή, η ενδορραχιαία (με οσφυονωτιαία παρακέντηση – μέσα στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό), η ενδοπεριτοναϊκή και άλλες.

Η εφ’ άπαξ χορήγηση μεγάλης δόσης φαρμάκου παρεντερικά έτσι ώστε να φτάσει γρήγορα σε θεραπευτικά επίπεδα ονομάζεται χορήγηση bolus.

Ενδοφλέβια οδός (intravenous – IV)
Η χορήγηση φαρμάκων με έγχυση εντός του φλεβικού συστήματος είναι μία μέθοδος που συγκεντρώνει πολλά πλεονεκτήματα:
* Αποτελεί την μόνη μέθοδο με την οποία είμαστε σίγουροι για την ακριβή ποσότητα του φαρμάκου που απορροφήθηκε και εισήλθε στην κυκλοφορία (100% βιοδιαθεσιμότητα)
* Αποτελεί την ταχύτερη οδό για επείγουσες καταστάσεις
* Εφαρμόζεται και σε αναίσθητους ασθενείς
* Χρησιμοποιείται για φάρμακα που ερεθίζουν αν χορηγηθούν με άλλο τρόπο
* Χρησιμοποιείται για φάρ�

Τέλος φόρμας